აღწერა
მიკროკრისტალური საინექციო სუსპენზია
თეთრი, ან თითქმის თეთრი ადვილად შესანჯღრევი სუსპენზია დამახასიათებელი სუნით.
გამოშვების ფორმა
მიკროკრისტალური საინექციო სუსპენზია
შემადგენლობა
ყოველი ფლაკონი (5 მლ) შეიცავს:
მოქმედი ნივთიერებები
125 მგ ჰიდროკორტიზონის აცეტატი და 25 მგ ლიდოკაინის ჰიდროქლორიდი (ლიდოკაინის ჰიდროქლორიდის მონოჰიდრატის ფორმით – 26,66 მგ)
დამხმარე ნივთიერებები:
პროპილპარაჰიდროქსიბენზოატი, მეთილპარაჰიდროქსიბენზოატი, ნატრიუმის ქლორიდი, დინატრიუმ ფოსფატ დოდეკაჰიდრატი, ნატრიუმის დიჰიდროგენფოსფატ დიჰიდრატი, პოვიდონი, პოლისობატი 80, N,N-დიმეთილაცეტამიდი, საინექციო წყალი.
ფარმაკოთერაპიული ჯგუფი
კორტიკოსტეროიდები სისტემური გამოყენებისათვის. გლუკოკორტიკოიდები.
ათქ კოდი H02AB09
ფარმაკოლოგიური თვისებები
ფარმაკოდინამიკა
ჰიდროკორტიზონი წარმოადგენს სტეროიდულ ჰორმონს დაბალი გლუკოკორტიკოიდული და მძლავრი ანთებისსაწინააღმდეგო მოქმედებით. ლიდოკაინი – მემბრანომასტაბილებელი მოქმედების ადგილობრივი ანესთეტიკი, გაუტიკივარების სწრაფი განვითარებით.
ფარმაკოკინეტიკა
პრეპარატის საინექციო ფორმის ფარმაკოკინეტიკური თვისებები არ შეფასებულა. ადგილობრივი გამოყენებისას, ჰიდროკორტიზონი შეიძლება შეიწოვოს და მოახდინოს სისტემური გავლენა. სისტემურ სისხლის ნაკადში ჰიდროკორტიზონის 90% იმყოფება ცილებთან შეკავშირებულ მდგომარეობაში. ჰიდროკორტიზონი გადის პლაცენტარულ ბარიერში. ჰიდროკორტიზონი მეტაბოლიზდება ღვიძლში ტეტრაჰიდროკორტიზონის და ტეტრაჰიდროკორტიზოლის წარმოქმნით; ეს წარმოებულები გამოიყოფიან შარდით კონიუგატების სახით.
რეპროდუქციული ტოქსიურობის კვლევებში დადგენილია პრეპარატის ფეტოტოქსიური მოქმედება, მალფორმაციის განვითარება (მაგარი სასის ნაპრალი) და ზრდის შენელება. იმის მიუხედავად, რომ პრეპარატების კლინიკური გამოყენებისას ტოქსიური მოქმედება არ გამოვლენილა, კორტიკოსტეროიდების ხანგრძლივი გამოყენება შესაძლოა დაკავშირებული იყოს ნაყოფის საშვილოსნოსშიდა განვითარების შეფერხების რისკთან.
ლიდოკაინი სწრაფად შეიწოვება ლორწოვანი გარსებიდან და დაზიანებული კანიდან. პრეპარატი გადის პლაცენტარულ და ჰემატოენცეფალურ ბარიერში და გამოიყოფა ქალის რძეში.
არსებობს ხაზოვანი დამოკიდებულება ლიდოკაინის შეყვანილ დოზასა და სისხლში მის პიკურ კონცენტრაციას შორის. ლიდოკაინის შეწოვის სიჩქარეზე გავლენას ახდენს ლიპიდებში გახსნა და ვაზოდილატაციური აქტივობა. სისხლიდან ლიდოკაინის ელიმინაციის სიჩქარე შეიძლება აღწერილი იყოს ორ ან სამკომპონენტური მოდელით. ლიდოკაინი ნაწილდება ორგანიზმის ყველა ქსოვილში. საერთოდ, ლიდოკაინის კონცენტრაცია უფრო მაღალია სისხლის კარგი პერფუზიის მქონე ორგანოებში. ყველაზე მეტი კონცენტრაციით ლიდოკაინი აღმოჩენილია ჩონჩხის კუნთებში.
სისტემურ სისხლის მიმოქცევაში პრეპარატი აქტიურად უკავშირდება ცილებს; პრეპარატის ნახევარგამოყოფის დრო შეადგენს 1 – 2 საათს. ლიდოკაინი მეტაბოლიზდება უპირატესად ღვიძლში ფერმენტ ციტოქრომ P 450 მონაწილეობით: CYP1F2, CYP1A2, CYP3A4. ამასთან ერთად სხვა ორგანოებსა და ქსოვილებში ლიდოკინი შესაძლოა დაექვემდებაროს ფერმენტებით დაშლას. მეტაბოლიზმის მთავარი გზა – დიეთილირებაა მონოეთილგლიცინექსილიდიდამდე, ქსილიდინამდე შემდგომი ჰიდროლიზით. ლიდოკაინის შეყვანილი დოზის 5% ნაკლები ექსკრეტირდება შეუცვლელი სახით თირკმლებით. თირკმლის კლირენსი დამოკიდებულია ცილებთან შეკავშირების ხარისხზე და შარდის PH, რაც მეტყველებს დიფუზიის არაიონურ ტიპზე.
პაციენტებში ღვიძლის ფუნქციის დარღვევით, ლიდოკაინის ნახევარგამოყოფის პერიოდი შესაძლოა გაიზარდოს 2 ჯერ და მეტად.
თირკმლის უკმარისობა ლიდოკაინის კინეტიკაზე გავლენას არ ახდენს, მაგრამ შეიძლება გაზარდოს მისი მეტაბოლიტების დაგროვება.
მიღების ჩვენებები
- ართრიტების ადგილობრივი მკურნალობა სახსარშიდა ან პერიარტიკულური შეყვანის გზით, როგორიცაა რევმატოიდული ართრიტი და ოსტეოართრიტი (გარდა ტუბერკულოზური და გონოკოკური ართრიტისა), როდესაც პროცესში ჩართულია სახსრების მცირე რაოდენობა.
- არასახსროვანი ანთებითი პროცესების სიმპტომური მკურნალობა ადგილობრივი შეყვანის გზით, როგორიცაა მყესების ბუდეების და ჩანთების ანთება.
ეს სამკურნალო საშუალება არ გამოდგება სისტემური ეფექტების მისაღებად.
მიღების წესი და დოზები
სახსარში და ან სახსარახლო ინექციებისათვის. ეს სამკურნალო საშუალება ასევე შეიძლება შეყვანილი იქნას სახსარშიდა ქსოვილებში (მაგ. მყესების ბუდე/ჩანთა).
სამკურნალო საშუალება გამოიყენება მოზრდილებსა და 1 წელზე მეტი ასაკის ბავშვებში.
ეს სამკურნალო საშუალება არ გამოიყენება სისტემური ეფექტების მისაღებად.
მოზრდილები: 5-დან 50 მგ-მდე (ჰიდროკორტიზონის მიხედვით) ინტრა და პერიარტიკულურად, სახსრის სიდიდიდან და დაავადების სიმძიმიდან გამომდინარე.
ბავშვები (1 წელზე მეტი ასაკის): 5-დან 30 მგ-მდე (ჰიდროკორტიზონის მიხედვით) დღე-ღამეში რამდენიმე შეყვანაზე.
ხანდაზმულები: ხანდაზმულ პაციენტებში სტეროიდის დანიშვნა საჭიროებს განსაკუთრებულ ყურადღებას, ასაკთან ერთად პრეპარატზე გვერდითი მოვლენების განვითარების ალბათობის მატების გამო.
ერთ დღეს პრეპარატი შეიძლება შეიყვანოთ არაუმეტეს 3 სახსარში; პრეპარატის განმეორებითი შეყვანა შეიძლება 3 კვირიანი ინტერვალის დაცვით. პრეპარატის სახსარშიდა შეყვანამ შესაძლოა გამოიწვიოს ჰიალინური ხრტილის დაზიანება, ერთ სახსარში მაქსიმალური შეყვანის სიხშირე შეადგენს 3-ს წელიწადში. წინააღმდეგნაჩვენებია პრეპარატის შეყვანა უშუალოდ მყესებში; ტენდინიტისას პრეპარატი უნდა შეიყვანოთ მყესის ბუდეში, ან სინოვიალურ ჩანთაში. პრეპარატი არ უნდა გამოიყენოთ აქილევსის მყესის დაზიანების სამკურნალოდ. პრეპარატი არ არის ნაჩვენები სისტემური შეყვანისათვის.
პრეპარატ ჰიდროკორტიზონი-რიხტერი საინექციო სუსპენზიის ფარმაცევტული ფორმა არის მიკროკრისტალური სუსპენზია, ამიტომ ის არ შეიძლება გამოიყენოთ ინტრავენური შეყვანისათვის. ასევე მკაცრად იკრძალება პრეპარატის შერევა ხსნარებთან პარენტერალური შეყვანისათვის.
გვერდითი მოვლენები
მონაცემები გვერდითი მოვლენების განვითარების სიხშირის შესახებ არ არის.
კორტიკოსტეროიდების გამოყენებასთან ასოცირებული სავარაუდო არასასურველი გვერდითი მოვლენების სიხშირე, ჰიპოთალამო-ჰიპოფიზურ-თირკმელზედა ღერძის დათრგუნვის ჩათვლით, კორელირებს სამკურნალო საშუალების შეფარდებით ეფექტრობასთან, დოზას, შეყვანის დროს და მკურნალობის ხანგრძლივობასთან (იხ. ნაწილი “უსაფრთხოების ზომები”).
ზოგადი დარღვევები და დარღვევები შეყვანის ადგილას
ზოგადი სისუსტე. ისევე როგორც ლოკალური ინექციური შეყვანის სხვა პრეპარატებისათვის, დამახასიათებელი რეაქციები სახსარშიდა შეყვანაზე არის ტკივილი და შეშუპება. ჩვეულებრივ, ეს რეაქციები თავისთავად რეგრესირდება რამოდენიმე საათის განმავლობაში.
ცალკეულ შემთხვევებში, განსაკუთრებით მაღალი დოზების გამოყენებისას და/ან ხანგრძლივი შეყვანისას, ჰიდროკორტიზონი და ლიდოკაინი შეიძლება შეიწოვოს რაოდენობით, რომელიც საკმარისია სისტემური ეფექტებისათვის.
დარღვევები ენდოკრინული სისტემის მხრივ
მაღალი დოზების დანიშვნისას და/ან ხანგრძლივი გამოყენებისას, შეიძლება განვითარდეს თირკმელზედა ჯირკვლის ქერქის დათრგუნვა, ზრდის შეფერხება ახალშობილობის, ბავშვთა და მოზარდთა ასაკში, მენსტრუალური ციკლის რეგულარობის დარღვევა, ამენორეა, კუშინგის სინდრომი, ჰირსუტიზმი, წონის მომატება, გლკოზისადმი ტოლერანტობის დარღვევა, რომელიც ზრდის მოთხოვნას ანტიდიაბეტური თერაპიისადმი.
დარღვევები ნივთიერებათა ცვლის და კვების მხრივ
ცილების კატაბოლიზმის მომატებამ შეიძლება გამოიწვიოს უარყოფითი აზოტური ბალანსი. კალციუმის უარყოფითი ბალანსი, მადის მომატება.
გავლენა ლაბორატორიული და ინსტრუმენტული კვლევების მონაცემებზე
წყლის და ნატრიუმის შეკავება, კალიუმის კონცენტრაციის დაქვეითება, ჰიპოკალემიური ალკალოზი, ლეიკოციტოზი.
დარღვევები ჩონჩხ-კუნთოვანი და შემაერთებელი ქსოვილის მხრივ
კორტიკოსტეროიდების გამოყენებამ შეიძლება გამოიწვიოს ოსტეოპოროზი და ბავშვებში ზრდის შეფერხება. მიალგია, ართრალგია. ოსტეოპოროზის შედეგად ხერხემლის მალების და გრძელი ძვლების მოტეხილობები, მყესების გაგლეჯა. ასევე შესაძლებელია სტეროიდული პროქსიმალური მიოპათიის და ასეპტიკური ოსტეონეკროზის განვითარება.
დარღვევები კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის მხრივ
შესაძლებელია პეპტიური წყლულის (ცალკეულ შემთხვევებში პერფორაციით და სისხლდენით), კუჭიდან სისხლდენის, პანკრეატიტის, ეზოფაგიტის, საყლაპავის დაწყლულების, საყლაპავის კანდიდოზის, მწვავე პანრეატიტის, დისპეპსიის განვითარება.
გულისრევა და ღებინება.
დარღვევები ნერვული სისტემის მხრივ
ქალაშიდა წნევის მომატება მხედველობის ნერვის დვრილის შემდგომი შეშუპების განვითარებით (განსაკუთრებით მკვეთრი მოხსნის დროს), კრუნჩხვები, თავბრუსხვევა, თავის ტკივილი, უძილობა, ეპილეფსიის მიმდინარეობის დამძიმება . სისტემური ტოქსიურობის ნევროლოგიური სიმპტომები მოიცავს თავბრუსხვევას ან გულის წასვლის წინა მდგომარეობას, ნევროზულობას, ტრემორს, პერიორალურ პარესთეზიას, ენის გაბუჟებას, ძილიანობას, კრუნჩხვებს, კომას.
ფსიქიკის დარღვევები
ფსიქიკური დარღვევები, ეიფორია, ფსიქოლოგიური დამოკიდებულება, დეპრესია, უძილობა და შიზოფრენიის მიმდინარეობის დამძიმება. ეპილეფსიის დამძიმება.
დარღვევები მხედველობის ორგანოების მხრივ
რქოვანას დაწყლულება, თვალის შიდა წნევის მომატება, გლაუკომა, ეგზოფთალმი, არამკვეთრი მხედველობა, თვალებში გაორება, უკანა სუბკაფსულური კატარაქტა შესაძლოა იყოს ლიდოკაინის ტოქსიურობის სიმპტომები; რქოვანას და სკლერის გათხელება, თვალის ვირუსული ან სოკოვანი დაავადებების გამწვავებები. ცენტრალური სეროზული ქორიორეტინოპათია.
დარღვევები სმენის ორგანოების მხრივ და ლაბირინთული დარღვევები
ხმაური ყურებში, ჰიპერაკუზია.
დარღვევები გულის მხრივ
ადგილობრივი გამოყენებისას, ლიდოკაინი სისტემურ სისხლის მიმოქცევაში საკმაო რაოდენობით შეიწოვება გულშიდა გამტარებლობის დარღვევის განვითარებისა და პერიფერიული ვაზოდილატაციისათვის.
ჰიპერტენზია, გული უკმარისობა, ჰიპოტენზია, ბრადიკარდია. მიოკარდიუმის გახეთქვა ახლახან გადატანილი მიოკარდიუმის ინფარქტის შემდეგ. გულის არითმიები, ბრადიკარდია, გულის გაჩერება, სისხლძარღვოვანი კოლაფსი.
დარღვევები სისხლძარღვების მხრივ
თრომბოემბოლია. მანეკროზებელი ვასკულიტი. თრომბოფლებიტი.
დარღვევები სასუნთქი სისტემის, გულმკერდის ორგანოების და შუასაყარის მხრივ
ქოშინი, ბრონქოსპაზმი, სუნთქვის დათრგუნვა, სუნთქვის გაჩერება.
დარღვევები კანის და კანქვეშა ქსოვილის მხრივ
გამონაყარი, ჭინჭრის ციება, ანგიონევროზული შეშუპება, სახის შეშუპება. კანის შენელებული შეხორცება, კანის ატროფია, სისხლჩაქცევები, სტრიები, აკნე, ტელეანგიექტაზიები.
ინფექციური და პარაზიტული დაავადებები
ოპორტუნისტული ინფექციები, ლატენტური ტუბერკულოზის გამწვავება.
მომატებული მგრძნობელობა ინფექციების მიმართ და მათი დამძიმება კლინიკური გამოვლინებების შემცირებისას.
დარღვევები სისხლის და ლიმფური სისტემის მხრივ
ლიდოკაინმა შეიძლება გამოიწვიოს მეტჰემოგლობინემია.
დარღვევები იმუნური სისტემის მხრივ
ალერგიული რეაქციები (ალერგიული ან ანაფილაქტოიდური რეაქციები, ანაფილაქსიური შოკი), იხ. ასევე დარღვევები კანის და კანქვეშა ქსოვილის მხრივ.
კანის სინჯები ლიდოკაინის მიმართ ალერგიაზე არ შეიძლება სარწმუნო იყოს.
სტეროიდების შეყვანის შეწყვეტის შემდეგ, ვითარდება მოხსნის სიმპტომები: ცხელება, მიალგია, ართრალგია, თირკმელზედა ჯირკვლის უკმარისობა. გლუკოკორტიკოსტეროიდების ხანგრძლივი მიღების ძალიან სწრაფად მოხსნისას, შესაძლებელია ჰიპოტენზია, თირკმლის მწვავე უკმარისობა და სიკვდილი. მოხსნის სინდრომი ასევე შეიძლება მოიცავდეს ცხელებას, მიალგიას, ართრალგიას, რინიტს, კონიუნქტივიტს, მტკივნეული, ქავანა კანის კვანძების წარმოქმნას, სხეულის მასის შემცირებას.
ზემოთ აღწერილი გვერდითი რეაქციების განვითარებისას, ასევე სხვა გვერდითი მოვლენებისას, რომლებიც არ არის აღწერილი, პაციენტმა უნდა მიმართოს ექიმს.
წინააღმდეგჩვენებები
- ჰიპერმგრძნობელობა პრეპარატის მოქმედი ნივთიერებების, ან დამხმარე ნივთიერებების მიმართ.
- ჰიპერმგრძნობელობა ამიდის ჯგუფის ადგილობრივი ანესთეტიკების მიმართ.
- ორსულობის I ტრიმესტრი
- კუშინგის სინდგომი
- წინასწარგანწყობა ვენური თრომბოზების მიმართ.
- სისტემური ინფექციები (სპეციფიური ანტივირუსული მკურნალობის არარსებობისას).
- სეფსისი ადექვატური ანტიბიოტიკოთერაპიის გარეშე.
- აქილევსის მყესის დაზიანების მკურნალობა.
- სრული ატრიოვენტრიკულური ბლოკადა.
-Hჰიპოვოლემია.
-ცოცხალი ვაქცინებით ვაქცინირებული პაციენტები.
ამ პრეპარატის სახსარშიდა პერიარტრიკულური ინექციები წინააღმდეგნაჩვენებია სახსრის გარშემო არსებული ქსოვილების ინფექციებისას. ინფექციის არსებობა ასევე გამორიცხავს ინექციებს მყესის ბუდესა და ჩანთაში.
ეს პრეპარატი არ უნდა შეიყვანოთ უშუალოდ მყესში, ასევე მალთაშუა ან სხვა უმოძრაო, ან მცირედ მოძრავ სახსარში.
დოზის გადაჭარბება
შეწოვილი კორტიკოსტეროიდის და ლიდოკაინის რაოდენობიდან გამომდინარე, შეიძლება განვითარდეს როგორც ადგილობრივი, ასევე სისტემური დარღვევები. დოზის გადაჭარბების სამკურნალოდ სპეციფიური ანტიდოტი არ არის; ნაჩვენებია დოზის გადაჭარბების სიმპტომური მკურნალობა.
ჰიდროკორტიზონი: მოცემული სამკურნალო საშუალების გამოყენებისას, დოზის გადაჭარბება ნაკლებსავარაუდოა, ამასთან სპეციფიური ანტიდოტი არ არსებობს. დოზის გადაჭარბებამ შეიძლება გამოიწვიოს გულისრევა და ღებინება, წყლის და ნატრიუმის შეკავება, ჰიპერგლიკემია და ზოგჯერ სისხლდენა კუჭ-ნაწლავიდან.
ჰიდროკორტიზონის დოზის გადაჭარბების მკურნალობა
ნაჩვენებია დოზის გადაჭარბების სიმპტომური მკურნალობა.
ლიდოკაინი: ლოკალური ანესთეტიკის შემთხვევით სისხლძარღვშიდა შეყვანამ შეიძლება გამოიწვიოს დაუყოვნებელი (რამდენიმე წამიდან რამდენიმე წუთამდე) სისტემური ტოქსიკური რეაქციები. დოზის გადაჭარბების შემთხვევაში, სისტემური ტოქსიკური რეაქციები ვითარდება მოგვიანებით (ინექციის შემდეგ 15-60 წუთში) სისხლში ანესთეტიკის კონცენტრაციის შედარებით ნელი მატების გამო.
ლიდოკაინის დოზის გადაჭარბება, მოცემული სამკურნალო საშუალების გამოყენებისას, ნაკლებსავარაუდოა.
ლიდოკაინის მწვავე სისტემური ტოქსიურობის სიმპტომები:
ლიდოკაინის ტოქსიური ეფექტები ცნს-ის მხრივ ვლინდება მზარდი ხარისხით. თავიდან ვლინდება პერიორალური პარესთეზიის სიმპტომები, ენის გაბუჟება, თავბრუსხვევა, ჰიპერაკუზია, ხმაური ყურებში. მხედველობითი დარღვევები და კუნთების ტრემორი, ან კუნთების თრთოლვა – სერიოზული სიმპტომებია, რომლებიც არიან გენერალიზებული კრუნჩხვების მომასწავლებლები. ეს ნიშნები არ უნდა აგერიოთ ნევროზულ ქცევაში.
შემდეგ შეიძლება მოყვეს ცნობიერების დაკარგვა და დიდი გულყრები, რამოდენიმე წამიდან რამოდენიმე წუთამდე ხანგრძლივობით.
კრუნჩხვების და სუნთქვის დარღვევის შედეგად შეიძლება განვითარდეს ჰიპოქსია და ჰიპერკაპნია. მძიმე შემთხვევებში შეიძლება განვითარდეს აპნოე. აციდოზი ამძიმებს ლოკალური ანესთეტიკების ტოქსიკურ ეფექტს.
მძიმე შემთხვევებში შეიძლება აღინიშნოს ტოქსიკური ეფექტები გულ-სისხლძარღვთა სისტემის მხრივ, მათ შორის ფატალურად საშიში: ჰიპოტენზია, ბრადიკარდია, არითმია და ასისტოლია.
ტოქსიკური სიმპტომების რეგრესი შესაძლოა იყოს ლოკალური ანესთეტიკის ცნს-დან გადანაწილების და მეტაბოლიზმის შედეგი.
ლიდოკაინის დოზის მწვავე გადაჭარბების მკურნალობა
ანესთეტიკის ინექცია დაუყოვნებლივ უნდა შეწყდეს. მკურნალობა აუცილებელია კრუნჩხვითი სინდრომის, ან ცნს-ის დათრგუნვის ნიშნებისას. თერაპიის მიზანი არის ოქსიგენაციის მხარდაჭერა, კრუნჩხვების შეწყვეტა და ჰემოცირკულაციის მხარდაჭერა. აუცილებელია ჟანგბადის მიწოდების და სასუნთქი გზების გამტარობის უზრუნველყოფა. ცირკულატორულმა დარღვევებმა შეიძლება მოითხოვოს პლაზმის და პლაზმის შემცვლელი ხსნარების ინფუზია. ვაზოპრესორების გამოყენების საჭიროებისას საჭიროა ცნს-ზე მათი ამგზნები მოქმედების გათვალისწინება. კრუნჩხვის სინდრომი შეიძლება კუპირებული იყოს დიაზეპამის ან თიოპენტალ ნატრიუმის ინტრავენური შეყვანით. საჭიროა გაითვალისწინოთ, რომ ანტიკონვულსანტებს ასევე შეუძლიათ სუნთქვის და გულ-სისხლძარღვთა სისტემის დათრგუნვის გამოწვევა. ხანგრძლივი კრუნჩხვითი სინდრომი აღრმავებს სუნთქვით დარღვევებს და შესაძლებელია საჭირო გახდეს ენდოტრაქეალური ინტუბაცია.
ასისტოლიის განვითარებისას, უნდა ჩატარდეს სტანდარტული ფულტვ-გულის რეანიმაციული ღონისძიებები.
დიალიზი ლიდოკაინის დოზის მწვავე გადაჭარბებისას არაეფექტურია.
უსაფრთხოების ზომები
კორტიკოსტეროიდების სახსარშიდა შეყვანას თან ახლავს სახსრის ქსოვილების ანთებითი პასუხის რისკის მნიშვნელოვანი მომატება, მათ შორის ინფიცირებისას ბაქტერიული ინფექციის განვითარება. ამიტომ სტეროიდული პრეპარატების სახსარშიდა შეყვანისას საჭიროა ასეპტიკის წესების განსაკუთრებით გულმოდგინედ დაცვა. კორტიკოსტეროიდებით მკურნალობისას (განსაკუთრებით მაღალი დოზებით), წინააღმდეგნაჩვენებია ვაქცინაციის ჩატარება ანტისხეულების შესაძლო არასაკმარისი პროდუქციის და ნევროლოგიური გართულებების რისკის მომატების გამო. ამ მდგომარეობებმა შეიძლება გამოიწვიოს იმუნიტეტის დაქვეითება.
ლიტერატურაში აღწერილია ცენტრალური სეროზული ქორიორეტინოპათიის (ცსქრპ) განვითარების სპორადიული შემთხვევები კორტიკოიდების დანიშვნისას მათ შეყვანის გზიდან დამოუკიდებლად, ლატენტური პერიოდით რამდენიმე დღიდან რამდენიმე წლამდე. გლუკოკორტიკოსტეროიდები არ უნდა დაინიშნოს, ან უნდა დაინიშნოს განსაკუთრებული სიფრთხილით პაციენტებში ცსქრპ ანამნეზში.
ჰიდროკორტიზონის შეყვანამ ჩვეულებრივი, ან მაღალი დოზებით შეიძლება გამოიწვიოს არტერიული წნევის მომატება, მარილების და წყლის შეკავება და კალიუმის ექსკრეციის მომატება.
ყველა კორტიკოსტეროიდები ზრდიან კალციუმის გამოყოფის სიჩქარეს.
ლატენტური ტუბერკულოზისას ჰიდროკორტიზონი შეიძლება დაინიშნოს მხოლოდ ტუბერკულოზის საწინააღმდეგო პრეპარატებთან კომბინაციაში. სისტემური ინფექციების განვითარებისას, ჰიდროკორტიზონი შეიძლება დაინიშნოს მხოლოდ სპეციფიურ პრეპარატებთან (მაგ. ანტიბიოტიკებთან) კომბინაციაში.
კორტიკოსტეროიდებთან ერთად გამოყენებისას, აუცილებელია პერორალური შაქრის დამაქვეითებელი პრეპარატების და ანტიკოაგულანტების დოზის კორექცია.
დიურეტიკებთან კომბინაციაში დანიშვნისას, საჭიროა წყალ-ელექტროლიტური ბალანსის კონტროლი.
ჰიპოკალიემიის პროფილაქტიკისათვის შესაძლოა საჭირო გახდეს კალიუმის პრეპარატების დანიშვნა, აბსოლუტურ ჩვენებას წარმოადგენს ხანგრძლივი თერაპია.
კორტიკოსტეროიდების დანიშვნა აფერხებს ბავშვების და მოზარდების ზრდას. ამიტომ აუცილებელია მინიმალური ეფექტური დოზის დანიშვნა და მინიმალური ხანგრძლივობის კურსების გამოყენება.
პრეპარატის მოხსნა უნდა მოხდეს დოზის თანდათან შემცირებით. თერაპიის ჩატარებისას აუციელბელია არტერიული წნევის, შარდის საერთო ანალიზის მონიტორინგი და ფარულ სისხლდენაზე განავლის სინჯის ჩატარება. ხანდაზმული პაციენტებისათვის დამახასიათებელია არასასურველი რეაქციების განვითარების დიდი სიხშირე.
მომატებული კატაბოლიზმის რისკის და ოსტეოპოროზის რისკის შესამცირებლად, შესაძლებელია ანაბოლური საშუალებების გამოყენება. პაციენტებში შაქრიანი დიაბეტით, პრეპარატი შეიძლება დაინიშნოს მხოლოდ აბსოლუტური ჩვენებით, ან თუ შესაძლებელი იქნება ინსულინისადმი რეზისტენტობის განვითარების თავიდან აცილება.
სამკურნალო საშუალების შემადგენლობაში შემავალმა დამხმარე ნივთიერებებმა პარაჰიდროქსიბენზოატებმა (პროპელ- და მეთილ-) შეიძლება გამოიწვიონ ალერგიული რეაქციები (მათ შორის შენელებული) და იშვიათად – ბრონქოსპაზმი.
თირკმელზედა ჯირკვლის ფუნქციის დათრგუნვა
კორტიკოსტეროიდებით ხანგრძლივი თერაპიისას, ვითარდება თირკმელზედა ჯირკვლის ქერქის ატროფია და შეიძლება შენარჩუნდეს მკურნალობის შეწყვეტიდან მრავალი წლის განმავლობაში. ამიტომ კორტიკოსტეროიდების მოხსნა ხანგრძლივი თერაპიის შემდეგ ყოველთვის უნდა მოხდეს თანდათან, თირკმელზედა ჯირკვლის მწვავე უკმარისობის თავიდან ასაცილებლად დოზა უნდა შემცირდეს რამდენიმე კვირის, ან თვის განმავლობაში, დოზიდან და მკურნალობის ხანგრძლივობიდან გამომდინარე. ხანგრძლივი თერაპიისას, ან თანმხლები დაავადების, ტრავმის, ან ქირურგიული პროცედურის დროს საჭიროა დოზის დროებით მომატება. თუ კორტიკოსტეროიდები მოხსნილი იყო ხანგრძლივი მკურნალობის შემდეგ, ისინი შესაძლოა დროებით კვლავ იყოს შეყვანილი.
ანთებისსაწინააღმდეგო/იმუნოსუპრესიული ეფექტები და ინფექციები
ანთებითი რეაქციის და იმუნური ფუნქციის დათრგუნვა ზრდის მიმღებლობას ინფექციებისადმი და მათ სიმძიმეს. კლინიკური სურათი ხშირად შეიძლება იყოს არატიპიური და მძიმე ინფექციები, როგორიცაა სეფსისი და ტუბერკულოზი შეიძლება შეინიღბოს და მიაღწიოს გავრცელების სტადიას მანამდე, სანამ ამოცნობილი იქნება. კორტიკოსტეროიდების გამოყენების პროცესში შეიძლება განვითარდეს ახალი ინფექციები.
განსაკუთრებული ყურადღება უნდა დაეთმოს ჩუტყვავილას, რადგან ეს ჩვეულებრივ მსუბუქი დაავადება შეიძლება სასიკვდილო იყოს პაციენტებში დაქვეითებული იმუნიტეტით. პაციენტებს (ან ბავშვების მშობლებს), რომლებსაც არ გადაუტანიათ ჩუტყვავილა საჭიროა ერჩიოთ თავი აარიდონ ახლო კონტაქტს ჩუტყვავილით ან ჰერპესით დაავადებულ პაციენტებთან, ხოლო კონტაქტის შემთხვევაში, პაციენტებმა უნდა მიიღონ სასწრაფო სამედიცინო დახმარება. პაციენტებს, რომლებიც იღებენ ან წინა 3 თვის განმავლობაში იღებდნენ სისტემურ კორტიკოსტეროიდებს და რომლებსაც არა აქვთ იმუნიტეტი, თუ ეს დადასტურდა, უნდა ჩაუტარდეთ პასიური ჩუტყვავილას/ჰერპეს ვირუსის საწინააღმდეგო იმუნიზაცია იმუნოგლობულინით. კორტიკოსტროიდების მოხსნა საჭირო არ არის. კორტიკოსტეროიდები არ უნდა მოხსნათ; შესაძლოა საჭირო გახდეს დოზის გაზრდა.
პაციენტებს უნდა ერჩიოთ გამოავლინონ განსაკუთრებული სიფრთხილე, რათა თავიდან აიცილონ კონტაქტი წითელით დაავადებულ პაციენტებთან და კონტაქტის შემთხვევაში დაუყოვნებლივ მიმართონ ექიმს. შესაძლოა საჭირო გახდეს იმუნოგლობულინის პროფილაქტიკური შეყვანა. პირებს იმუნოლოგიური რეაქტიულობით, რომელიც დარღვეულია კორტიკოსტეროიდების მაღალი დოზებით, ცოცხალი ვაქცინები არ უნდა შეუყვანოთ. დახოცილი ვაქცინების ან ანატოქსინების გამოყენება შესაძლებელია, თუმცა მათი ეფექტები შეიძლება შემცირდეს. განსაკუთრებული ყურადღება და ხშირი მონიტორინგი საჭიროა სისტემური კორტიკოსტეროიდების დანიშვნისას პაციენტებში, შემდეგი სიტუაციებით:
ა) ტუბერკულოზი ანამნეზში, ან გულმკერდის რენტგენოგრამაზე დამახასიათებელი ცვლილებების განვითარება. აქტიური ტუბერკულოზის განვითარება შესაძლებელია თავიდან იქნას აცილებული ტუბერკულოზის საწინააღმდეგო თერაპიის პროფილაქტიკური გამოყენებით;
ბ) შაქრიანი დიაბეტი (ან დიაბეტის ოჯახური ანამნეზი);
ვ) ოსტეოპოროზი (განსაკუთრებით ქალები პოსტმენოპაუზაში);
გ) არტერიული ჰიპერტენზია, ან შეგუბებითი გულის უკმარისობა;
დ) არსებული მძიმე აფექტური დარღვევები, ან წარსულში მათი არსებობა (განსაკუთრებით წარსულში სტეროიდული ფსიქოზის არსებობა);
ე) გლაუკომა (ან გლაუკომის ოჯახური ანამნეზი);
ჟ) ანამნეზში სტეროიდული მიოპათია;
ზ) პეპტიური წყლული;
ი) ეპილეფსია;
კ) ღვიძლის ან თირკმლის უკმარისობა;
ლ) ახლახან გადატანილი მიოკარდიუმის ინფარქტი;
მ) მარტივი ჰერპესი, ან თვალის ჰერპესი (რქოვანას პერფორაციის რისკის გამო);
ნ) ჩუტყვავილა.
მკურნალობის პერიოდში პაციენტი უნდა იმყოფებოდეს დაკვირვების ქვეშ შესაძლო ფსიქოტური რეაქციების, კუნთების სისუსტის, ელექტროკარდიოგრაფიული ცვლილებების, ჰიპერტენზიის, ან არასასურველი ჰორმონული ეფექტების განვითარების გამო.
კორტიკოსტეროიდები სიფრთხილით უნდა დაინიშნოს პაციენტებში ჰიპოთირეოზით.
ბავშვები
კორტიკოსტეროიდები იწვევენ ზრდის შეფერხებას მცრეწლოვნობის, ბავშვობის და მოზარდობის ასაკში, რასაც შეიძლება შეუქცევადი ხასიათი ქონდეს. ჰიპოთალამო-ჰიპოფიზარულ-თირკმელზედა ღერძის დათრგუნვის და ზრდის შეფერხების მინიმიზაციისათვის, მკურნალობა უნდა ჩატარდეს მინიმალური დოზებით და მინიმალურად მოკლე პერიოდში (იხ. ნაწილი “ მიღების წესი და დოზირება”).
გამოყენება ხანდაზმულ ასაკში
ჩვეულებრივ, სისტემური კორტიკოსტეროიდების გვერდითი რეაქციები შეიძლება დაკავშირებული იყოს უფრო სერიოზულ შედეგებთან მოხუცებში, განსაკუთრებით ოსტეოპოროზი, ჰიპერტენზია, ჰიპოკალიემია, შაქრიანი დიაბეტი, ინფექციისადმი მგრძნობელობა და კანის გათხელება. საჭიროა კლინიკური დაკვირვება, რათა თავიდან აიცილოთ სიცოცხლისათვის საშიში რეაქციები (იხ. ნაწილი “მიღების წესი და დოზები”).
მოხსნის სიმპტომები
პაციენტებში, რომლებიც იღებდნენ სისტემური კორტიკოსტეროიდების (მაგ. 40 მგ კორტიზონი, ან ექვივალენტი) ფიზიოლოგიურზე მეტ დოზებს 3 კვირაზე მეტი ხნის განმავლობაში, მოხსნა არ უდა მოხდეს მკვეთრად. როგორ უნდა მოხდეს დოზის შემცირება, დამოკიდებულია იმაზე, კორტიკოსტეროიდების დოზის შემცირებისას იქნება თუ არა დაავადების რეციდივი. მოხსნის დროს შესაძლოა საჭირო გახდეს დაავადების აქტივობის კლინიკური შეფასება. თუ დაავადების რეციდივი მოსალოდნელი არ არის, მაგრამ არსებობს გაურკვევლობა ჰიპოთალამო-ჰიპოფიზურ-თირკმელზედა (ჰჰთ) ღერძის დათრგუნვაში, სისტემური კორტიკოსტეროიდების დოზა შეიძლება შემცირდეს სწრაფად ფიზიოლოგიურ დოზებამდე. მას შემდეგ, რაც მიიღწევა 40 მგ კორტიზოლის ექვივალენტური სადღეღამისო დოზა, დოზა უნდა შემცირდეს ნელა, რათა ჰჰთ მიეცეს აღდგენის საშუალება. კორტიკოსტეროიდებით სისტემური მკურნალობის მკვეთრი მოხსნა მიზანშეწონილია, როდესაც ის გრძელდება 3 კვირამდე, როდესაც ითვლება, რომ დაავადების რეციდივი ნაკლებადაა მოსალოდნელი. დღეში 200 მგ კორტიზონის ექვივალენტური დოზის მკვეთრი მოხსნა, ან 3 კვირის განმავლობაში პაციენტთა უმრავლესობაში ნაკლებად გამოიწვევს ჰჰთ ღერძის კლინიკურად მნიშვნელოვან დათრგუნვას.
პაციენტების შემდეგ ჯგუფებში საჭიროა განხილული იქნას კორტიკოსტეროიდებით სისტემური თერაპიიდან თანდათან გამოყვანა 3 კვირიანი ან ნაკლები ხანგრძლივობის მკურნალობის კურსის შემდეგ:
- პაციენტები, რომლებსაც ქონდათ სისტემური კორტიკოსტეროიდების განმეორებითი კურსები, განსაკუთრებით 3 კვირაზე მეტი ხნის განმავლობაში;
- თუ ხანმოკლე კურსი იყო ხანგრძლივი თერაპიის (თვეები და წლები) შეწყვეტის შემდეგ ერთი წლის განმავლობაში;
- პაციენტები, რომლებსაც კორტიკოსტეროიდებით ეგზოგენური თერაპიის გარდა შეიძლება ქონდეთ სხვა მიზეზები თირკმელზედა ჯირკვლის ქერქის უკმარისობის განვითარებისათვის;
- პაციენტები, რომლებიც დღე-ღამეში იღებენ სისტემური კორტიკოსტეროიდების 200 მგ კორტიზონის მეტ (ან ექვივალენტურ) დოზებს;
- პაციენტები, რომლებიც დოზებს არაერთხელ იღებდნენ საღამოს.
პაციენტები/და ან მათი მომვლელები გაფრთხილებული უნდა იყვნენ, რომ სისტემური კორტიკოსტეროიდებით მკურნალობისას შესაძლოა განვითარდეს სერიოზული არასასურველი ფსიქიკური რეაქციები (იხ. თავი გვერდითი მოვლენები). სიმპტომები ჩვეულებრივ ვითარდება მკურნალობის დაწყებიდან რამდენიმე დღის ან კვირის განმავლობაში. რისკი შეიძლება უფრო მაღალი იყოს მაღალი დოზების/სისტემური მოქმედების შემთხვევაში (იხ. ნაწილი ურთიერთქმედება სხვა სამკურნალო საშუალებებთან), თუმცა დოზების სიდიდე არ იძლევა რეაქციის დადგომის, ტიპის, სიმძიმის და ხანგრძლივობის პროგნოზირების საშუალებას. გვერდითი მოვლენების უმრავლესობა ვითარდება დოზის შემცირებისას, ან პრეპარატის მოხსნისას, თუმცა შესაძლოა აუცილებელი იყოს სპეციფიური მკურნალობა. თუ ვითარდება შფოთვითი ფსიქოლოგიური სიმპტომები, პაციენტებმა/მომვლელებმა უნდა მიმართონ სამედიცინო კონსულტაციისათვის, განსაკუთრებით თუ არის დეპრესიული ხასიათის ნიშნები, ან სუიციდური აზრები.
პაციენტები/მომვლელები ასევე ყურადღებით უნდა იყვნენ, რათა გამოავლინონ ფსიქიკური დარღვევები, რომლებიც შეძლება განვითარდნენ დოზის შემცირებისთანავე/სისტემური სტეროიდების მოხსნისას, თუმცა ასეთი რეაქციები იშვიათად რეგისტრირდებოდა.
განსაკუთრებული ყურადღებაა საჭირო სისტემური კორტიკოსტეროიდების გამოყენების საკითხის განხილვისას პაციენტში ან პირველი ხაზის ნათესავებში არსებული, ან ანამნეზში მძიმე აფექტური დარღვევებით. ისინი მოიცავს დეპრესიულ ან მანიაკალურ-დეპრესიულ ფსიქოზს და წარსულში სტეროიდულ ფსიქოზს.
ლიდოკაინი
ლიდოკაინი უნდა შეიყვანონ პირებმა, რომლებსაც აქვთ რეანიმაციული დახმარების გაწევის უნარ-ჩვევები და შესაბამისი აღჭურვილობა.
საჭიროა სიფრთხილე ლიდოკაინის შემდეგი კატეგორიის პაციენტებისთვის შეყვანისას:
- ხანდაზმული პირები, ასევე პაციენტები მძიმე ზოგადი მდგომარეობით;
- პაციენტები II ან III ხარისხის AV ბლოკადით, რადგან ადგილობრივმა ანესთეტიკებმა შეიძლება გააუარესოს მიოკარდში იმპულსების გატარება.
- პაციენტები ღვიძლის მძიმე დაავადებებით, ან თირკმლის ფუნქციის მძიმე დარღვევებით, როდესაც იზრდება ლიდოკაინის გამოყოფის პერიოდი და შეიძლება დაგროვდეს მისი მეტაბოლიტები;
- პაციენტები, რომლებიც იღებენ III კლასის ანტიარითმულ პრეპარატებს (მაგ. ამიოდარონს), უნდა იმყოფებოდნენ გულმოდგინე დაკვირვების და ეკგ-მონიტორინგის ქვეშ, რადგან შესაძლოა გაძლიერდეს ლიდოკაინის და III კლასის ანტიარითმიული პრეპარატების გულისმიერი ეფექტები.
- ლიდოკაინი სიფრთხილით უნდა გამოიყენოთ პაციენტებში მიასთენიით, ეპილეფსიით, გულის ქრონიკული უკმარისობით, ბრადიკარდიით, ან სუნთქვის დათრგუნვით, ასევე სამკურნალო საშუალებების გამოყენებისას, რომლებიც ურთიერთქმედებენ ლიდოკაინთან, რომლებიც ან ზრდიან მის შეღწევადობას, ან აძლიერებენ ეფექტებს, მაგ. ფენიტოინი.
ლიდოკაინი სიფრთხილით უნდა გამოიყენოთ სხვა ადგილობრივ საანესთეზიო საშუალებებთან, ან IB კლასის ანტიარითმულ პრეპარატებთან ერთად.
არის პოსტმარკეტინგული ინფორმაცია ხრტილის დაზიანების შესახებ პაციენტებში, რომლებსაც უწყვეტად უტარდებათ ადგილობრივი საანესთეზიო საშუალებების სახსარშიდა შეყვანა. ხრტილის დაზიანების რეგისტრირებული შემთხვევების უმრავლესობა ეხებოდა მხრის სახსარს. რიგი ხელშემწყობი მიზეზების და მოქმედების მექანიზმზე ურთიერთსაწინააღმდეგო სამეცნიერო მონაცემების მიხედვით, მიზეზ-შედეგობრივი კავშირის დადგენა ვერ მოხერხდა. ლიდოკაინისათვის ჩვენების სახით უწყვეტი სახსარშიდა შეყვანა დამტკიცებული არ არის. ძირითადი მიზეზები მოიცავს ნერვის ტრავმულ დაზიანებას და/ან კუნთებზე და ნერვებზე შეყვანილი ადგილობრივი ანესთეტიკის ტოქსიურ მოქმედებას. ქსოვილების დაზიანების ხარისხი დამოკიდებულია ტრავმის ზომაზე, საანესთაზიო საშუალების ადგილობრივ კონცენტრაციაზე და ქსოვილებზე ადგილობრივი ანესთეტიკების მოქმედების ხანგრძლივობაზე.
ლიდოკაინს აქვს პორფირინოგენული მოქმედება, ამიტომ ის არ უნდა გამოიყენონ პაციენტებმა მწვავე პორფირიით.
ლიდოკაინის ინტრამუსკულარულმა შეყვანამ შეიძლება გაზარდოს კრეატინინფოსფოკინაზას კონცენტრაცია.
ლიდოკაინის ეფექტი შეიძლება შემცირდეს, თუ ის შეიყვანება ანთებით, ან ინფექციით დაზიანებულ ადგილას.
ორსულობა და ძუძუთი კვება
ცხოველებზე ჩატარებულ კვლევებში ნაჩვენებია ნაყოფზე უარყოფითი მოქმედება კორტიკოსტეროიდების ადგილობრივად გამოყენებისას (მაგარი სასის ნაპრალი და საშვილოსნოსშიდა განვითარების შეფერხება).
რადგან ადექვატური მონაცემები ორსულობისას ადამიანში გამოყენების შესახებ არ არის, ჰიდროკორტიზონის დანიშვნა ორსულობის I ტრიმესტრში წინააღმდეგნაჩვენებია. შემდგომ პრეპარატი შეიძლება გამოიყენოთ მხოლოდ სარგებელი/რისკის გულმოდგინე შეფასების შემდეგ (მიღებას შეიძლება თან ახლდეს ბავშვის მაგარი სასის ნაპრალით და საშვილოსნოსშიდა განვითარების შეფერხებით დაბადების მცირე რისკი).
ძუძუთი კვება
ჰიდროკორტიზონი და ლიდოკაინი გადიან ქალის რძეში. კორტიკოსტეროიდებმა შეიძლება უარყოფითი გავლენა მოახდინონ თირკმელზედა ჯირკვლის ფუნქციაზე და გამოიწვიონ ზრდის დარღვევა.
გავლენა სატრანსპორტო საშუალებების და მექანიზმების მართვის უნარზე
ჰიდროკორტიზონი არ ახდენს გავლენას ავტომობილის მართვასა და მექანიზმებთან მუშაობის უნარზე.
გარდა ლოკალური გამაუტკივარებელი ეფექტისა, ლიდოკაინმა შეიძლება უმნიშვნელო გავლენა მოახდინოს მენტალურ ფუნქციებსა და კოორდინაციაზე ცნზ-ზე აშკარა ტოქსიური გავლენის არარსებობის შემთხვევაშიც კი, რაც შეიძლება დროებით უარყოფითად აისახოს პაციენტის მოძრაობით ფუნქციაზე და ყურადღებაზე.
ურთიერთქმედება სხვა სამკურნალო საშუალებებთან
ადისონის დაავადებისას, წინააღმდეგნაჩვენებია ჰიდროკორტიზონის და ბარბიტურატების ერთდროული დანიშვნა, რადგან ამან შესაძლოა მოახდინოს ადრენალური კრიზის პროვოცირება.
საჭიროა განსაკუთრებული ყურადღება შემდეგ პრეპარატებთან ერთად დანიშვნისას:
- ჰიდროკორტიზონის მეტაბოლიზმი შეიძლება გააძლიეროს, ხოლო თერაპიული ეფექტი დააქვეითოს ბარბიტურატებმა (მაგ. ფენობარბიტალი), ასევე ფენიტოინმა, ფენილბუტაზონმა, რიფამპიცინმა, რიფაბუტინმა, პრიმიდონმა, კარბამაზეპინმა და ამინოგლუტეტიმიდმა.
- პერორალური ჰიპოგლიკემიური პრეპარატები (კორტიკოსტეროიდების ჰიპერგლიკემიური მოქმედების კორექციისათვის შესაძლოა საჭირო იყოს პრეპარატის დოზის მოდიფიკაცია).
- კორტიკოსტეროიდების ერთდროულმა მიღებამ შეიძლება როგორც გაზარდოს, ასევე შეამციროს ანტიკოაგულანტების ეფექტურობა.
- კორტიკოსტეროიდის მოხსნისას შეიძლება აღინიშნოს სალიცილატების კონცენტრაციის მომატება, ზოგ შემთხვევაში ინტოქსიკაციის განვითარებით. რადგან სალიცილატებს და კორტიკოსტეროიდებს აქვთ ულცეროგენული მოქმედება, მათი ერთდროული გამოყენება ზრდის წყლულების განვითარების და კუჭ-ნაწლავიდან სისხლდენის რისკს.
-კომბინაციებმა ამფოტერიცინთან, დიურეტიკებთან, თეოფილინთან, დიგოქსინთან, საგულე გლიკოზიდებთან, შესაძლოა გაზარდოს ჰიპოკალიემიის განვითარების რისკი.
- ორალური კონტრაცეპტივების მიღებამ შეიძლება გაზარდოს კორტიკოსტეროიდების შრატისმიერი კონცენტრაციები.
- ანტიჰიპერტენზიული პრეპარატები – გლუკოკორტიკოსტეროიდები ამცირებენ ანტიჰიპერტენზიული თერაპიის ეფექტურობას.
- მიფეპრისტონი ამცირებს კორტიკოსტეროიდების ეფექტურობას.
- ერითრომიცინმა და კეტოკონაზოლმა შესაძლოა მოახდინოს კორტიკოსტეროიდების მეტაბოლიზმის ინჰიბირება.
- რიტონავირმა შეიძლება გაზარდოს ჰიდროკორტიზონის აცეტატის პლაზმური კონცენტრაცია.
- სომატროპინის თერაპიული ეფექტის ინჰიბირება შესაძლებელია კორტიკოსტეროიდების ერთდროული გამოყენებისას.
- აცეტაზოლამიდის, მარყუჟოვანი დიურეტიკების, თიაზიდური დიურეტიკების და კარბენოქსოლონის კალიურეზული ეფექტი ძლიერდება კორტიკოსტეროიდებით, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს ჰიპოკალიემია. ჰიპოკალიემიის რისკს აძლიერებენ თეოფილინი და ამფოტერიცინი.
- კორტიკოსტეროიდები არ უნდა დაინიშნოს ამფოტერიცინთენ ერთად, ან გულმოდგინედ აკონტროლეთ რეაქცია.
- ჰიპოკალიემიის რისკი ასევე იზრდება კორტიკოსტეროიდების მაღალი დოზების დანიშვნისას სიმპატომიმეტიკებთან ერთად, მაგ. ბამბუტეროლთან, ფენოტეროლთან, ფორმოტეროლთან, რიტოდრინთან, სალბუტამოლთან, სალმეტეროლთან და ტერბუტალინთან.
- საგულე გლიკოზიდების, მაგ. დიგოქსინის, ტოქსიურობა იზრდება ჰიპოკალიემიის პირობებში.
- მეტოტრექსატთან ერთად დანიშვნამ შეიძლება გაზარდოს ჰემატოლოგიური ტოქსიურობის რისკი.
- კორტიკოსტეროიდების მაღალი დოზები თრგუნავენ იმუნურ სისტემას, ამიტომ აუცილებელია თავი აარიდოთ ცოცხალი ვაქცინების გამოყენებას (იხ. ნაწილი “უსაფრთხოების ზომები”).
-ლიდოკაინის ტოქსიურობა ძლიერდება ციმეტიდინთან და პროპრანოლოლთან ერთად დანიშვნისას, რაც მოითხოვს ლიდოკაინის დოზის შემცირებას. ორივე სამკურნალო საშუალება ამცირებენ სისხლის ნაკადს ღვიძლში. გარდა ამისა, ციმეტიდინი თრგუნავს მიკროსომულ აქტივობას. რანიტიდინი იწვევს ლიდოკაინის კლირენსის მცირე დაქვეითებას.
ლიდოკაინის შრატისმიერი დონის გაზრდა ასევე შეუძლიათ ანტივირუსულ პრეპარატებს (მაგ. ამპრენავირი, ატაზანავირი, დარუნავირი, ლოპინავირი). დიურეტიკებით გამოწვეულ ჰიპოკალემიას შეუძლია შეამციროს ერთდროულად დანიშნული ლიდოკაინის მოქმედება (იხ. “ უსაფრთხოების ზომები”).
ლიდოკაინი სიფრთხილით უნდა დაინიშნოს პაციენტებში, რომლებიც იღებენ სხვა ადგილობრივ საანესთეზიო საშუალებებს, ან ამიდური ტიპის ანესთეტიკების სტრუქტურულად მსგავს საშუალებებს (მაგ. IB კლასის ანტიარითმული საშუალებები, როგორიცაა მექსილეტინი), რადგან მათი სისტემური ტოქსიური ეფექტები სუმირდება.
ლიდოკაინის სპეციფიური ურთიერთქმედება III კლასის ანტიარითმიულ საშუალებებთან (მაგ. ამიოდარონთან) შესწავლილი არ არის, თუმცა ერთდროული დანიშვნისას საჭიროა სიფრთხილე.
არსებობს პარკუჭოვანი არითმიის მომატებული რისკი პაციენტებში, რომლებიც ერთდროულად იღებენ ანტიფსიქიკურ საშუალებებს, რომლებიც ახანგრძლივებენ, ან შეიძლება გაახანგრძლივონ Qთ ინტერვალი (მაგ. პიმოზიდი, სერტინდოლი, ოლანზაპინი, კვეტიაპინი, ზოტეპინი), პრენილამინი, ადრენალინი (თუ შემთხვევით შეიყვანება ინტრავენურად), ან 5Hთ3 ანტაგონისტები (ტროპისეტრონი, დოლასეტრონი).
საჭიროა თავი აარიდოთ კვინუპრიტინთან/დალფოპრისტინთან ერთდროულად დანიშვნას, რადგან ამან შეიძლება გაზარდოს ლიდოკაინის დონე და შესაბამისად პარკუჭოვანი არითმიების რისკი.
არსებობს ნერვ-კუნთოვანი ბლოკადის გაძლიერების, ან პროლონგირების მომატებული რისკი პაციენტებში, რომლებიც ერთდროულად იღებენ კუნთოვან რელაქსანტებს (მაგ. სუკსამეტონიუმს).
იყო ცნობები კოლაპტოიდური რეაქციების შესახებ ბუპივაკაინის გამოყენების შემდეგ პაციენტებში, რომლებიც იღებენ ვერაპამილს და თიმოლოლს. ლიდოკაინი სტრუქტურულად ახლოსაა ბუპივაკაინთან.
დოპამინი და 5-ჰიდროქსიტრიპტამინი აქვეითებენ ლიდოკაინის კრუნჩხვით ზღურბლს. ნარკოტიკული ანალგეტიკები, სავარაუდოდ არაიან პროკონვულსანტები და ეს დასტურდება იმით, რომ ლიდოკაინი ამცირებს ფენტანილის კრუნჩხვით ზღურბლს.
ოპოიდების კომბინაცია ღებინების საწინააღმდეგო საშუალებებთან ზოგჯერ გამოიყენება სედაციისთვის ბავშვებში და ასევე შეიძლება დააქვეითოს ლიდოკაინის კრუნჩხვითი ზღურბლი და გააძლიეროს ლიდოკაინის დამთრგუნველი მოქმედება ცნს-ზე.
შენახვის პირობები და ვარგისიანობის ვადა.
შეინახეთ არაუმეტეს 25 °С ტემპერატურის პირობებში ორიგინალ შეფუთვაში სინათლის ზემოქმედებისაგან დასაცავად .
შეინახეთ ბავშვბისთვის მიუწვდომელ ადგილას.
ვარგისიანობის ვადა
2 წელი
არ გამოიყენოთ შეფუთვაზე მითითებული ვარგისიანობის ვადის გასვლის შემდეგ.
აფთიაქიდან გაცემის პირობები
გაიცემა რეცეპტით.
შეფუთვა
5 მლ სუსპენზის გამჭვირვალე, უფერო I ჰიდროლიზურ მინის ფლაკონში, ნაცრისფერი რეზინის ბრომობუთილის საცობით, რომელიც ფიქსირებულია კომბინირებული ალუმინის თავსახურით პოლიპროპილის დისკით.
1 ფლაკონი მუყაოს კოლოფში თანდართულ გამოყენების ინსტრუქციასთან ერთად.