ციაზილი / Ciazil
- საერთაშორისო დასახელება (აქტიური ნივთიერება): epirubicin
- კლინიკურ-ფარმაკოლოგიური ჯგუფი: ონკოლოგია → სიმსივნის საწინააღმდეგო ანტიბიოტიკები → ანტრაციკლინები
- მწარმოებელი კომპანია: Genepharm S.A.
- მწარმოებელი ქვეყანა: საბერძნეთი
- გამოშვების ფორმა: 50მგ/25მლ 25მლ ი.ვ. საინიექციო ხსნარი ფლაკონში
- გაცემის რეჟიმი: II ჯგუფი (გაიცემა ფორმა N3 რეცეპტით)
შემადგენლობა
აქტიური ნივთიერება: ეპირუბიცინის ჰიდროქლორიდი. შემავსებლები: ნატრიუმის ქლორიდი, საინექციო წყალი.
ფარმაცევტული ფორმა: საინექციო ხსნარი
აქტიური ნივთიერების შემცველობა: ეპირუბიცინის ჰიდროქლორიდი 2მგ/მლ: 5მლ ფლაკონი შეიცავს 10მგ ეპირუბიცინის ჰიდროქლორიდს.
25მლ ფლაკონი შეიცავს 50მგ ეპირუბიცინის ჰიდროქლორიდს.
ჩვენებები
ციაზილი არის ანტიმიოზური ციტოლიზური აგენტი.
ქიმიოთერაპიულ რეჟიმში გამოყენებისას იწვევს რეგრესს სხვადასხვა კიბოს შემთხვევაში, ძუძუს კიბოს, საკვერცხის კიბოს, კუჭის კარცინომის, კოლორექტალური კიბოს, რბილი ქსოვილების სარკომის, ლიმფომების, ლეიკემიის და მრავლობითი მიელომის დროს.
დიდი დოზებით მონოთერაპიის სახით გამოყენებისას, იწვევს თერაპიულ პასუხს ფილტვის კიბოს შემთხვევაში.
მიღების წესები და დოზები
მიღების მეთოდი: ციაზილი არის ციტოტოქსიური აგენტი გამოყენებული ინტრავენური ინექციის სახით.
ინტრავენური მიღება: დოზა ჩვეულებრივ იცვლება სხეულის ზედაპირის მიხედვით (მგ/მ2). ციკლში მიღებული ციაზილის საერთო დოზა შეიძლება განსხვავდებოდეს გამოყენებისას მკურნალობის რეჟიმის დროს (მაგ ერთეული აგენტის სახით გამოყენებისას ან სხვა ციტოტოქსიურ აგენტთან კომბინაციაში) და თერაპიული ჩვენების მიხედვით (მაგ. ძუძუს ან ფილტვის კიბოს მკურნალობისას, ეპირუბიცინი აგრეთვე გამოიყენება უფრო მაღალ დოზებშიც).
ეპირუბიცინის ინტრავენური გამოყენება უნდა მოხდეს სიფრთხილით. რეკომენდებულია ეპირუბიცინის გამოყენება ინტრავენური ინფუზიის სახით (სუფრის მარილის იზოტონური ხსნარი ან 5% გლუკოზის ხსნარი) 3-5 წუთის განმავლობაში. ამ ტექნიკის მიზანია თრომბოზის ან პერივენური ექსტრავაზაციის რისკის მინიმალიზაცია, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს მწვავე ცელულიტი, ვეზიკაცია და ქსოვილების ნეკროზი. პირდაპირი ინექცია რეკომენდებული არ არის ესქტრავაზაციის რისკის გამო, რომელიც შეიძლება განვითარდეს ნემსის ჩხვლეტის დროს მასში სისხლის ადექვატური გამოსვლის მიუხედავად.
სტანდარტული დოზები: როდესაც ეპირუბიცინი გამოიყენება ერთეული აგენტის სახით, რეკომენდებული დოზა ციკლისას მოზრდილებში არის 60-90მგ/მ2. საერთო დოზა ციკლის დროს შეიძლება გამოიყენონ ერთეული სახით ან გაიყოს 2-3 დღეზე. წამლით გამოწვეული ტოქსიურობიდან ნორმალური გამოჯანმრთელების პირობებში (განსაკუთრებით ძვლის ტვინის სუპრესია და სტომატიტი) ყოველი ციკლი უნდა განმეორდეს 3 კვირაში ერთხელ.
მაღალი დოზები: ეპირუბიცინი ფილტვის კიბოს დროს ერთეული აგენტის სახით გამოყენებისას მაღალ დოზებში ან ძუძუს შორსწასული კიბოს დროს ერთეული სახით ან კომბინაცაიში გამოყენებისას მაღალი დოზებით, უდნა გამოიყენონ შემდეგი რეჟიმით:
• ფილტვის მცირე უჯრედოვანი კიბო (ადრეული მკურნალობის გარეშე): 120მგ/მ2, 1დღეს, ყოველ 3 კვირაში.
• ფილტვის არამცირეუჯრედოვანი კიბო (სქვამოზური, დიდ უჯრედოვანი ადენოკარცინომა, ადრე არანამკურნალები): 135 მგ/მ21დღეს ან 1,2,3 დღეს ყოველ 3 კვირაში.
• ძუძუს კიბო: დოზები 135 მგ/მ2-მდე ერთეული აგენტის სახით და 120მგ/მ2, კომბინირებულ მკურნალობაში ყოველ 3-4 კვირაში დამტკიცებულია რომ ეფექტური და კარგად ატანადია ძუძუს კიბოს შორსწასულ სტადიაში. ძუძუს ადრეული კიბოს მკურნალობისას ადრე ნამკურნალებ პაციენტებში პოზიტიური ლიმფური კვანძებით, რეკომენდებულია დოზები 100მგ/მ2იდან 120მგ/მ2-მდე, ყოველ 3-4 კვირაში.
უფრო დაბალი დოზები (60-70მგ/მ2 დოზის მოსახერხებელი რეჟიმისთვის და 105-120მგ/მ2 მაღალი დოზირების რეჟიმისთვის) რეკომენდებულია პაციენტებში ძვლის ტვინის ფუნქციის დაზიანებით ადრეული ქიმიოთერაპიის გამო, ხანდაზმულ პაციენტებში ან ძვლის ტვინის ნეოპლაზიური ინფილტრაციის არსებობის გამო. როდესაც ეპირუბიცინი გამოიყენება სსხვა ციტოტოქსიურ აგენტებთან კომბინაციაში პოტენციური ტოქსიურობით, ციკლის რეკომენდებული დოზა უნდა შემცირდეს შესაბამისად.
თირკმლის-ღვიძლის უკმარისობა
ღვიძლის საშუალო უკმარისობა არ მოითხოვს დოზირების შემცირებას ამ გზით ეპირუბიცინის შეზღუდული რაოდენობით გამოყოფის გამო.
პაციენტებში თირკმლის მწვავე უკმარისობით (შრატში კრეატინინი 5მგ/ლ) მკურნალობა უნდა დაიწყოს დაბალი დოზებით.
იმის გათვალისწინებით, რომ ეპირუბიცინის გამოყოფის ძირითადი გზაა ჰეპატობილიარული სისტემა, დოზა უნდა შემცირდეს პაციენტებში ღვიძლის უკმარისობით ტოქსიურობის ასაცილებლად.
ინტრავენური გამოყენება
შარდის ბუშტის ზედაპირული სიმსივნეების მკურნალობისას, რეკომენდბეულია 8 კვირიანი მკურნალობა 50მგ ინსტილაციით (25-50მლ მარილის ხსნარში). ადგილობრივი ტოქსიურობის შემთხვევაში (ქიმიური ცისტიტი) რეომენდებულია დოზის შემცირება 30მგ-მდე. in situ კარცინომების მკურნალობისას პაციენტის ინდივიდუალური ტოლერანტობის მიხედვით დოზა შეიძლება გაიზარდოს 80მგ-მდე. ზედაპირული სიმსივნეების ტრანსურეთრული ეზექსიის შემდეგ რეციდივის პროფილაქტიკისთვის რეკომენდებულია 50მგ მიღება 4 კვირაში ერთხელ, იგივე დოზირების 11 თვიანი ინსტილაციის შემდეგ. ხსნარი უნდა შენარჩუნდეს ინტრავეზიკალურად 1 საათი და ინსტილაციის დროს პაციენტი უნდა ბრუნავდეს რათა დარწმუნდნე, რომ მენჯის ბუშტის ლორწოვანი ექსტენსიურ კონტაქტშია ხსნართან. შარდთან განზავების ასაცილებლად, პაციენტმა არაფერი არ უნდა დალიოს ინსტილაციამდე მინიმუმ 12 საათით ადრე.
ინტრავენური მიღება: ეპირუბიცინი აქტიური არ არის ორალურად გამოყენებისას და არ უნდა მოხდეს მისი ინექცია ინტრამუსკულარულად ან ინტრათეკალურად. რეკომენდებულია პრეპარატის მიღება ინტრავენური საინფუზიო მილის საშუალებით მარილის ხსნართან ერთად პრეპარატის ექსტრავაზაციის რისკის მინიმალიზაციისთვის. საჭიროა ვენის მარილის ხსნარით დამუშავება პრეპარატის ინტრავენური გამოყენების შემდეგ. ინექციის დროს პრეპარატის ექსტრავაზაციამ შეიძლება გამოიწვიოს ქსოვილების სერიოზული დაზიანებები, ნეკროზიც კი. ვენის სკლეროზი შეიძლება გამოწვეული იყოს პრეპარატის ინექციით მცირე სისხლძარღვში ან განმეორებითი ინექციებისას ერთსა და იმავე ვენაში. ინტრავეზიკულური მიღება: ეპირუბიცინი უნდა შეიყვანონ კათეტერის გამოყენებით და ინტრავეზიკულურად დარჩეს 1 საათის განმავლობაში. პაციენტი უნდა გააფრთხილონ რომ მოშარდოს ამ დროის ბოლოს.
დამცავი ზომები: ნივთიერების ტოქსიური თვისებების გამო მოწოდებულია შემდეგი უსაფრთხოების ზომები:
-საჭიროა პერსონალის ტრეინინგი ტექნიკის და პრეპარატის შენახვისთვის
-ორსული ქალების ამ პრეპარატთან მუშაობა დაუშვებელია
-ეპირუბიცინთან მუშაობისას პერსონალმა უნდა ატაროს დამცავი ტანსაცმელი: სათვალე, ხალათები და ხელთათმანები და ნიღბები.
-პრეპარატიანი არე უნდა განისაზღვროს რეკონსტიტუციისთვის (უპირატესად ლამინური ნაკადის სისტემით) მუშაობის ზედაპირი უნდა დაიცვან აბსორბენტიპლასტიური ქაღალდით.
-რეკონსტიტუციისთვის, მიღებისთვის ან გასუფთავებისთვის გამოყენებული საშუალებები ხელთათმანების ჩათვლით უნდა მოთავსდეს მაღალი რისკის განადგურების ყუთებში მაღალ ტემპერატურაზე.
გაჟონვის ან დაღვრის მკურნალობა უნდა მოხდეს განზავებული ნატრიუმის ქლორიდით (1% იანი ქლორიდი), საპნით და აბსორბციით და შემდეგ უნდა დამუშავდეს წყლით.
ყველა გასასუფთავებელი საშუალება უნდა განადგურდეს ქვემოთ მოცემული ინსტრუქციის მიხედვით.
შემთხვევითი კონტაქტისას თვალებთან, კანთან საჭიროა დაუყოვნებელი მკურნალობა ლავაჟი წყლით ან ნატრიუმის ბიკარბონატის ხსნარით. საჭიროა ექიმის მეთვალყურეობა. პრეპარატი უნდა გამოიყენონ მომზადებიდან 24 საათის განმავლობაში. გამოუყებელი ხსნარი უნდა განადგურდეს.
გვერდითი მოვლენები
მიელოტოქსიურიბა/ჰემატოლოგიური ტოქსიურობა: დოზა დამოკიდებული, შექცევადი ლეიკოპენია და/ან გრანულოციტოპენია(ნეითროპენია) წარმოადგენს ეპირუბიცინის მიელოტოქსიურობის/ჰემატოტოქსიურობის ძირითად გამოვლენას და წარმოადგენს პრეპარატის დოზის შემზღუდავ, მწვავე ტოქსიურობას. ლეიკოპენია ჩვეულებრივ უფრო მძიმეა მაღალი დოზების გამოყენებისას. ამ პირობების გათვალისწინებით შეიძლება საჭირო გახდეს ძვლის ტვინის მკურნალობა (მაგ. პერიფერიული სისხლის ღეროვანი უჯრედების ან ზრდის ფაქტორების გამოყენებით). აგრეთვე შეიძლება განვითარდეს თრომბოციტოპენია და ანემია.
ეპირუბიცინის მიელოტოქსიურობის/ჰეპატოტოქსიურობის კლინიკური გამოვლენა შეიძლება მოიცავდეს ცხელებას, ინფექციებს, სეფსისს/სეპტიცემიას, სეპტიურ შოკს, ჰემორაგიას, ქსოვილების ჰიპოქსიას ან სიკვდილს.
ფებრილური ნეითროპენიისას უნდა გამოიყენონ ინტრავენური ანტიბიოტიკები. იშვიათ შემთხვევებში აღინიშნა მეორადი მწვავე მიელოიდური ლეიკემია პრო-ლეიკემიური ფაზით ან მის გარეშე, პაციენტებში, რომლებიც იღებდნენ ეპირუბიცინით მკურნალობას დნმ-დამაზიანებელ ანტინეოპლაზიურ აგენტებთან კომბინაციაში ან პაციენტებში, რომლებმაც ჩაიტარეს ინტენსიური მკურნალობა ამ პრეპარატებით. ეს ლეიკემია შეიძლება იყოს ხანმოკლე (1-3 წელი) პერიოდის.
კარდიოტოქსიურობა: ანტრაციკლინით გამოწვეული კარდიოტოქსიურობა შეიძლება გამოვლინდეს ადრეული (მწვავე) ან გვიანი მოვლენებით. ეპირუბიცინის ადრეული კარდიოტოქსიურობა მოიცავს ძირითადად ვენტრიკულურ ტაქიკარდიას და/ან ეკგ ანომალიებს, მაგალითად არასპეციფიური შთ-თ ტალღის ცვლილებები, თუმცა აღწერილია ტაქიარითმიებიც, როგორიცაა პარკუჭების ადრეული შეკუმშვა, ვენტრიკულური ტაქიკარდია, ბრადიკარდია, აგრეთვე ატრიოვენტრიკულური ბლოკადა და ჰისის კონის ბლოკადა. ავთვისებიანი გულის რითმის დარღვევების გარდა ეს მოვლენები ჩვეულებრივ მიუთითებს გვიან კარდიოტოქსიურობაზე, იშვიათადაა კლინიკური მნიშვნელობის და ძირითადად არ წარმოადგენს ეპირუბიცინით მკურნალობის შეწყვეტის მიზეზს. გვიანი კარდიოტოქსიურობა წარმოდგენილია დამახასიათებელი კარდიომიოპათიით, რომელიც კლინიკურად ვლინდება სიმპტომებით/ნიშნებით ვენტრიკულური დისფუნქციით/ გულის შეგუბებითი უკმარისობით (როგორიცაა დისპნოე, ფილტვის შეშუპება, ტერფის შეშუპება, ჰეპატომეგალია, ასციტი, პლევრის ეფუზია და გალოპის რიტმი). ეს ტოქსიურობა დამოკიდებულია ეპირუბიცინის კუმულაციურ დოზაზე და წარმოადგენს პრეპარატის დოზის შემზღუდველ ტოქსიურობას. ზოგიერთ კვლევაში, შეფასდა გულის შეგუბებითი უკმარისობის რისკი, სხვა რისკ ფაქტორების არარსებობისას უეცრად იზრდებოდა, როდესაც ეპირუბიცინის დოზა აღწევდა 900-1000მგ/მ2-ს. თუმცა, როდესაც არსებობს კარდიოტოქსიურობის განვითარების დამატებითი რისკი (მაგ. აქტიური ან ლატენტური კარდიოვასკულური დაავადება, ადრეული რადიოთერაპია, სხვა კარდიოტოქსიური აგენტების ადრეული/თანმხლები გამოყენება), კარდიოტოქსიურობა შეიძლება განვითარდეს უფრო დაბალი კუმულაციური დოზების გამოყენებისას. გვიანი კარდიოტოქსიურობა ძირითადად ვითარდება ეპირუბიცინით მკურნალობის პერიოდში და 2-3 თვის შემდეგ, თუმცა აგრეთვე ვითარდება გვიანი ეფექტებიც (მკურნალობის შეწყვეტიდან რამდენიმე თვის ან წლის შემდეგ). გულის სერიოზული დაზიანების პრევენცია შეიძლება რეგულარული მონიტორინგის გზით მკურნალობის პერიოდში. აგრეთვე აღწერილია პერიკარდიული ინფუზია.
გასტროინტესტინური ტოქსიურობა: მუკოზიტი (ძირითადად სტომატიტი, უფრო ნაკლებად ეზოფაგიტი) შეიძლება განვითარდეს პაციენტებში, რომლებმაც ჩაიტარეს ეპირუბიცინით მკურნალობა. მუკოზიტის კლინიკური გამოვლინებები მოიცავს ტკივილს და წვის შეგრძნებას, ერითემას, ეროზიას-დაწყლულებას, სისხლდენას და ინფექციებს.სტომატიტი ჩვეულებრივ ჩნდება პრეპარატის მიღებიდან მაშინვე და მწვავე შემთხვევაში შეიძლება პროგრესირდეს რამდენიმე დღის განმავლობაში ლორწოვანის წყლულებამდე. თუმცა პაციენტების უმრავლესობა ამ მდგომარეობიდან გამოდის მკურნაობის მესამე კვირისთვის. გულისრევა, ღებინება, პერიოდული დიარეა და მუცლის ტკივილი შეიძლება განვითარდეს. მწვავე ღებინებამ და დიარეამ შეიძლება გამოიწვიოს დეჰიდრატაცია. გულისრევის და ღებინების პრევენცია შეიძლება შესაბამისი ანტიემეტური მკურნალობით. შეიძლება აგრეთვე განვითარდეს პირის ღრუს ლორწოვანის ჰიპერპიგმენტაცია.
კანის და მომატებული მგრძნობელობის რეაქციები: ხშირად ვითარდება ალოპეცია, წვერის ზრდის შეჩერების ჩათვლით. ეს გვერდითი მოვლენა ჩველებრივ შექცევადია, თმა ხელახლა იზრდება 2-3 თვის განმავლობაში მკურნალობის დასრულების შემდეგ. კანის სიწითლე, კანის და ფრჩხილების ჰიპერპიგმენტაცია, ფოტოსენსიტიურობა და ჰიპერსენსიტიურობა გაღიზიანებული კანის არეში (რადიაცია უკურეაქცია) აგრეთვე აღინიშნა. ურტიკარია და ანაფილაქსიები აღინიშნა პაციენტებში, რომლებსაც ჩაუტარდათ ეპირუბიცინით მკურნალობა. ამ რეაქციების ნიშნები/სიმპტომები შეიძლება ვარირებდეს კანის სიწითლიდან და ქავილიდან ცხელებამდე, წვამდე და შოკამდე.
ინექციის ადგილის რეაქციები: კანის ერითემული ზოლები ინფუზირებული ვენის ირგვლივ არ წარმოადგენს იშვიათ ფენომენს და შეიძლება განვითარდეს ადგილობრივი ფლებიტი ან თრომბოფლებიტი. შეიძლება განვითარდეს ფლებოსკლეროზი, განსაკუთრებით როდესაც ეპირუბიცინის ინფუზია ხდება განმეორებით მცირე ვენაში. პრეპარატის პერივენური ექსტრავაზაციის შემთხვევაში აღინიშნება ლოკალური ტკივილი, მწვავე ცელულიტი და ქსოვილების ნეკროზი.
სხვა გვერდითი მოვლენები: სხვა გვერდითი მოვლენები მოიცავს თვითრგძნობის გაუარესებას/დაღლილობას და ჰიპერურიკემიას,ს რომელიც შეიძლება განვითარდეს ექსტენსიური პურინული კატაბოლზიმის შედეგად, რომელიც ახლავს პრეპარატით გამოწვეულ სწრაფ უჯრედულ ნეკროზს მაღალი ქიმიოსენსიტიურობის მქონე სიმსივნეების დროს (სიმსივნის ლიზისის სინდრომი). ჰიდრაცია, შარდის გატუტიანება და ალოპურინოლის მიღება სასარგებლოა ჰიპერურიკემიის გვერდითი მოვლენების პრევენციისთვის.
ეპირუბიცინით მკურნალობის დროს შეიძლება აგრეთვე განვითარდეს ამენორეა და აზოსპერმია.
ეპირუბიცინის ინტრავეზიკალური გზით მიღებამ შეიძლება გამოწივიოს ქიმიური ცისტიტი და შარდის ბუშტის კონსტრიქცია.
აღწერილია, რომ ეპირუბიცინის პირდაპირი მიღება (ან ეპირუბიცინის შემცველი მკურნალობისა) და ლიპიდოლისა ღვიძლის ვენაში (ტრანსკათეტერული არტერიული ემბოლიზაცია) ჰეპატოცელულარული პირველადი კარცინომის ან ღვიძლის მეტასტაზების მკურნალობისთვის იწვევს გასტრო-დუოდენურ წყლულებს, შესაძლებელია მედიკამენტების რეფლუქსის გამო კუჭის არტერიაში და ნაღვლის სადინრის სტენოზის გამო პრეპარატით გამოწვეული მასკლეროზებელი ქოლანგიტით.
დოზის გამოტოვება: მონაცემები არ არის.
უკუჩვენება
მდგომარეობები, რომელთა დროსაც პაციენტში არ უნდა გამოიყენონ ეპირუბიცინი ინტრავენურად მოიცავს შემდეგს:
-ციტოტოქსიური აგენტების გამოყენების ან რადიოთერაპიის შედეგად მწვავე მიელოსუპრესია ან მწვავე სტომატიტი
-გენერალიზებული ინფექციები
-ღვიძლის მწვავე უკმარისობა
-არსებული ან ანამნზეზში აღნიშნული არითმიები და მიოკარდიუმის უკმარისობა, გადატანილი მიოკარდიუმის ინფარქტი
-ანტრაციკლინებით ადრე ჩატარებული მკურნალობა მათი მაქსიმალური კუმულაციური დოზებით
-მომატებული მგრძნობელობა ეპირუბიცინის, ანტრაციკლინების ან ანტრაცენოდიონების მიმართ
-ორსულობა და ლაქტაცია
უკუჩვენებები ინტრავეზიკალური გამოყენებისთვის მოიცავს:
-აგრესიული სიმსივნეები, როდესაც აღინიშნება ბუშტის კედლის პენეტრაცია
-საშარდე ტრაქტის ინფექციები
-შარდის ბუშტის ანთება
-კათეტერიზაციის პრობლემები
ორსულობა და ლაქტაცია
არ არსებობს დადასტურებული ინფორმაცია ეპირუბიცინმა შეიძლება თუ არა დააზიანოს ადამიანის ფერტილობა ან გამოიწვიოს ტერატოგენობა. თუმცა ექსპერიმენტული მონაცემები აჩვენებს რომ პრეპარატმა შეიძლება დააზიანოს ნაყოფი. რეპროდუქციული ასაკის ქალები, რომლებიც გეგმავენ ეპირუბიცინით მკურნალობას უნდა გაფრთხილდნენ რისკის შესახებ და ეპირუბიცინით მკურნალობის განმავლობაში საჭიროა კონტრაცეფციის ზომების მიღება. თუ ორსულობის დროს ეპირუბიცინის გამოყენება აუცილებელია უნდა შეფასდეს პოტენციური სარგებელი და რისკი ემბრიონისთვის. ეპირუბიცინის მუტაგენური პოტენციალის გათვალისწინებით, პრეპარატმა შეიძლება გამოიწვიოს ქრომოსომული მუტაციები ადამიანის სპერმატოზოიდებში. აქედან გამომდინარე მამაკაცებმა, რომლებიც იღებენ ეპირუბიცინს უნდა გამოიყენონ კონტრაცეფციის ზომები. ეპირუბიცინის გამოიყოფა რძეში, აქედან გამომდინარე მეძუძურმა ქალებმა მკურნალობის დროს ჩვილები არ უნდა კვებონ მათთვის დიდი რისკის გამო.
განსაკუთრებული მითითებები
ზოგადი: ეპირუბიცინი უნდა მიიღონ მხოლოდ ქიმიოთერაპიაში გამოცდილი ექიმის მეთვალყურეობის ქვეშ. უფრო სპეციფიურად, პრეპარატის დიდი დოზებით მკურნალობა მოითხოვს სპეციალურ სიფრთხილეს მწვავე მიელოსუპრესიის გამო განვითარებული შესაძლო გვერდითი მოვლენების გამო. თუმცა ეპირუბიცინის მაღალი დოზები გამოყენებულ იქნა დიდი რაოდენობის პაციენტებში, რომლებსაც ადრე ჩაუტარდათ მკურნალობა (შორსწასული დაავადების ან დამხმარე თერაპიის სახით) და აღინიშნა გვერდითი ეფექტები რომლებიც არ განსხვავდება სტანდარტული დოზებისას განვითარებული ეფექტებისგან, მწვავე შექცევადი ნეითროპენია ( < 500 ნეიტროფილი/ულ) აღინიშნა უმეტეს პაციენტებში. მხოლოდ რამდენიმე პაციენტს დაჭირდა ჰოსპიტალიზაცია სერიოზული გართულებების გამო, რომლებიც განვითარდა ინფექიცებისას.
ეპირუბიცინით საწყისი მკურნალობა უნდა დაიწტოს ლაბორატორიული პარამეტრების კონტროლით, აგრეთვე გულის ფუნქციის კონტროლით. მკურნალობის ყოველი ციკლისას საჭიროა პაციენტების ხშირი და ფრთხილი მოპნიტორინგი.
ჰემატოლოგია: მკურნალობის ყოველ ციკლამე საჭიროა სისხლის თეთრი უჯრედების რაოდენობის და ტიპის, სისხლის წითელი უჯრედების და თრომბოციტების განსაზღვრა (აგრეთვე მკურნალობის დროსაც). ლეიკოპენია და ნეითროპენია შეიძლება მწვავე იყოს (და ჩვეულებრივ უფრო მწვავეა მაღალი დოზებით მკურნალობისას), აღწევს უმაღლეს დონეს ჩვეულებრივ 10-ე და 14-ე დღეს პრეპარატის მიღებიდან. თუმცა ეს მოვლენები ჩვეულებრივ ტრანზიტორულია და სისხლის თეთრი უჯრედები/ნეიტროფილები ნორმას უბრუნდება 21-ე დღეს. თუმცა ლეიკოპენია მოითხოვს ფრთხილ ჰემატოლოგიურ მონიტორინგს, იმ ფაქტის გათვალსიწინებით, რომ მწვავე მიელოსუპრესიამ შეიძლება გამოიწვიოს სუპერინფექციები და/ან სისხლდენა რასაც შეიძლება დაჭირდეს ინტენსიური მკურნალობა.
გულის ფუნქცია: კარდიოტოქსიურობა წარმოადგენს ანტრაციკლინებით მკურნალობის ცნობილ რისკს. ამ ტოქსიურობის ყველაზე სერიოზული და ტიპიური შემთხვევაა გვიანი კარდიომიოპათია, რომელიც აღინიშნება პრეპარატის მაღალი კუმულაციური დოზების გამოყენებიასას და შეიძლება გამოიწვიოს გულის შეგუბებითი უკმარისობა. გულის ფუნქცია უნდა შეფასდეს ეპირუბიცინით მკურნალობის დაწყებამდე და მკურნალობის პერიოდში საჭიროა მისი მონიტორინგი გულის სერიოზული დაზიანების რისკის გამოსარიცხად. თუმცა ენდომიოკარდიული ბიოფსია მიჩნეულია ანტრაციკლინებით გამოწვეული კარდიომიოპათიის აღმოჩენის ყველაზე ეფექტურ დიაგნოსტიკურ მეთოდად, ამ ინვაზიური ტესტის რუტინულად გამოყენება ადვილი არ არის. ეპირუბიცინის მკურნალობის განმავლობაში გულის ფუნქციის შეფასება შეიძლება მოიცავდეს ელექტროკარდიოგრამას (ეკგ) და მარცხენა პარკუჭის განდევნის ფრაქციას (LVEF). ეკგ ცვლილებები ჩვეულებრივ აჩვენებს ტრანზიტორულ ტოქსიურობას, მაგრამ QRS კომპლექსის შემცირება ან გახანგრძლივება, საშუალო სისტოლური ინტერვალის გახანგრძლივება შეიძლება აჩვენებდეს LVEF დაქვეითებასთან ერთად-ტიპიურ ანტრაციკლინ-გამოწვეულ კარდიომიოპათიას. კარდიომიოპათიის რისკის გათვალისწინებით, ეპირუბიცინის კუმულაციური დოზა არ უნდა აჭარბებდეს 900-100მგ/მ2-ს, სტანდარტული ან მაღალი დოზებისას.
ამ დოზის გადაჭარბებისას შექცევადი კარდიოტოქსიურობის რისკი იზრდება. სხვა რისკ-ფაქტორების არსებობისას (მაგ. აქტიორი ან ატენტური კარდეიოვასკულური დაავადება, ადრე ჩატარებული ან თანმხლები რადიოთერაპია შუასაყრის/პერიკარდიუმის მიდამოში, ადრე ჩატარებული მკურნალობა ანტრაციკლინებით/ანტრაცენედიონებით, სხვა კარდიოტოქსიური პრეპარატების ერთდროული გამოყენება), ეპირუბიცინის გამოწვეული კარდიოტოქსიურობა შეიძლება განვითარდეს უფრო დაბალი კუმულაციური დოზების შემთხვევაშიც. ადრე ჩატარებული ან თანმხლები შუასაყრის რადიოთერაპიისას მაქსიმალური აკუმულაციური დოზა უნდა შემცირდეს 400-500მგ/მ2-მდე. განსაკუთრებით გულის შეგუბებითი უკმარისობის განვითარების რისკის ქვეშ არიან პაციენტები, რომლებსაც ადრე ჩატარებული აქვთ დოქსორუბიცინით ან დაუნორუბიცინით მკურნალობა 450მგ/მ2-ზე მაღალი დოზებით. ამ პირობეიბს გათვალისწინებით საჭუროა გულის ფუქნციის შეფასება და ეპირუბიცინით მკრუნალობის გაგრძელების რისკი-სარგებელი დეტალურად უნდა შეფასდეს. აღწერილია, რომ გულსი დაზიანება შეიძლება განვითარდეს მკურნალობის დასრულებიდან რამდენიმე კვირის შემდეგაც და შეიძლება არ ექვემდებარებოდეს ჩვეულებრივ მკურნალობას.
ღვიძლის ფუნქციის შეფასება: რადგან ეპირუბიცინის გამოყოფის ძირითადი გზაა ჰეპატობილიარული სისტემა, ღვიძლის უკმარისობის ან ნაღვლის გამოყოფის დარღვევისას შეიძლება აღინიშნოს პრეპარატის გამოყოფის დაგვიანება და გაზრდილიო ტოქსიურობა. აქედან გამომდინარე, ეპირუბიცინით მკურნალობის დაწყებამდე უნდა შეფასდეს ღვიძლის ფუნქცია (ბილირუბინი, ასტ, ალტ, ტუტე ფოსფატაზა), ღვიძლის არაადექვატური ფუქნციის მქონე პაციენტებში საჭიროა დოზის შემცირება. ღვიძლის დაზიაებული ფუნქციის შემთხვევაშო დოზირების შესამცირებეი გაიდლაინები ჩვეულებრივ დაფუძნებულია შრატში ბილირუბინის დონეზე შემდეგნაირად:
| შრატის ბილირუბინი | დოზის შემცირება |
|---|---|
| 1.2-3.0მგ/100მლ | 50% |
| 3.1-5.0მგ/100მლ | 75% |
ექსტრავაზაცია: ეპირუბიცინის ექსტრავაზაციამ ინტრავენური ინექციის დროს შეიძლება გამოიწვიოს ქსოვილების სერიოზული დაზიანება, ნეკროზის ჩათვლით. ვენური სკლეროზი შეიძლება გამოწვეული იყოს მცირე სისხლძარღვში ინექციით ან განმეორებითი ინექციებისას ერთსა და იმავე ვენაში. პრეპარატის ექსტრავაზაციის რისკის შესამცირებლად და სასურველია პრეპარატის ინექცია ინფუზიის მილით, იმაში დარწმუენების შემდეგ, რომ ნემსი ადექვატურად მოთავსებულია ვენაში. პრეპარატის ექსტრავაზაციის სიმპტომების ან ნიშნების აღმოცენებისას ეპირუბიცინის ინტრავენური მიღების დროს პრეპარატის ინფუზია დაუყოვნებლივ უნდა შეწყდეს. ექსტრავაზაციის მენეჯმენტისთვის უნდა გამოიყენონ ექიმის/საავადმყოფოს მიერ გამართლებული ინტრავენციის ზომები.
ეპირუბიცინმა შეიძლება გააძლიეროს სხვა ციტოსტატიკური პრეპარატების ტოქსიურობა. ეს ფაქტი უნდა გაითვალისწინონ განსაკუთრებით მაღალი დოზების გამოყენებისას და ყველა დამხმარე საშუალება ხსელმისაწვდომი უნდა იყოს მაღალი დოზებით მკურნალობის დაწყებამდე.
სხვა ციტოტოქსიური საშუალებების მსგავსად, ეპირუბიცინმა შეიძლება გამოიწვიოს ჰიპერურიკემია პურინების გაძლიერებული კატაბოლიზმის შედეგად, რომელიც თან ახლავს პრეპარატის მიერ ნეოპლაზიური უჯრედების სწრაფ ლიზისს. აქედან გამომდინარე, საჭიროა პაციენტის შარდის მჟავას დონის მონიტორინგ ამ პრობლემის იდენტიფიკაციისთვის და მენეჯმენტისთვის. ეპირუბიცინმა შეიძლება გამოიწვიოს შარდის წითლად შეფერვა მიღების შემდეგ 1-2 დღიან პერიოდში. პაციენტები უნდა გააფრთხილონ ამ მოვლენის შესახებ.
გავლენა ავტომობილის მართვისა და მექანიზმების გამოყენების უნარზე: არ არსებობს რაიმე გვერდითი მოვლენა, რომელიც გავლენას მოახდენს ეპირუბიცინის გამოყენების დროს ავტომობილის მართვის და მექანიზმების გამოყენების უნარზე. შეუთავსებლობა: ტუტე ხსნარებთან კონტაქტი თავიდან უნდა აიცილონ რადგან ამან შეიძლება გამოიწვიოს ციაზილის ჰიდროლიზი. ეპირუბიცინის ჰეპარინთან შერევა არ შეიძლება ქიმიური შეუთავსებლობის გამო რამაც შეიძლება გამოიწვიოს პრეციპიტაცია. ეპირუბიცინის გამოყენება შეიძლება კიბოსსაწინააღმდეგო სხვა საშუალებებთან ერთად, მაგრამ ამ პრეპარატების ერთ ნემსსში შერევა რეკომენდებული არ არის.
ჭარბი დოზირება
ეპირუბიცინის ერთეულმა მაღალმა დოზებმა შეიძლება გამოიწვიოს მიოკარდიუმის მწვავე დეგენერაცია 24 საათის განმავლობაში და მწვავე მიელოსუპრესია 10-14 დღის განმავლობაში. აგრეთვე შეიძლება განვითარდეს ტოქსიური ეფექტები გასტროინტესტინური სისტემის მხრივ (ძირითადად მუკოზიტი).
ამ პერიოდში შეიძლება დაზიანდეს ძირითადი სასიცოცხლო ფუნქციები და უდნა გამოიყენონ ზომები როგორიცაა სისხლის ტრანსფუზია და სპეციალური ჰოსპიტალიზაცია იზოლაციაში. ანტრაციკლინებით გამოწვეული გულის გვიანი უკმარისობა აღინიშნა ჭარბი დოზირებიდან 6 თვის შემდეგ. საჭიროა პაციენტების მონიტორინგი და შესაბამისი ზომების მიღება გულის უკმარისობის პირველივე ნიშნების გამოვლენისას.
სხვა წამლებთან ურთიერთქმედება
ეპირუბიცინი ძირითადად გამოიყენება სხვა ციტოტოქსიურ აგენტებთან კომბინაციაში და შეიძლება განვითარდეს დამატებითი ტოქსიურობა, განსაკუთრებით ძვლის ტვინის, ჰემატოლოგიური და გასტროინტესტინური ეფექტები. დამატებით ეპირუბიცინის კომბინირებული გამოყენება სხვა ციტოტოქსიურ პრეპარატებთან ერთად, რომლებიც პოტენციურად ციტოტოქსიურია (5 ფლუორურაცილი, ციკლოფოსფამიდი, ცისპლატინი, ტაქსანი) აგრეთვე კარდიოაქტიურ შენაერთებთან ერთად (მაგ. კალციუმის არხების ბლოკერები) მოითხოვს გულის ფუნქციის მკაცრ მონიტორინგს მკურნალობის განმავლობაში.
ეპირუბიცინი ძირითადად მეტაბოლიზდება ღვიძლში. ცვლილებებმა ღვიძლის ფუნქციაში, რომელიც გამოწვეულია თანმხლები მკურნალობით შეიძლება დააზიანოს მეტაბოლიზმი, ფარმაკოკინეტიკა, თერაპიული ეფექტი და/ან ეპირუბიცინის ტოქსიურობა.
ციმეტიდინი ზრდის ეპირუბიცინის AUC-ს 50%-ით და ეპირუბიცინით მკურნალობის დროს მისი მიღება უნდა შეწყდეს.
არ შეიძლება მისი ჰეპარინთან შერევაც, რადგან შეიცავს ქიმიურად შეუთავსებელ ნივთიერებას, რომელმაც გარკვეული პროპორციით შეიძლება გამოიწვიოს დალექვა. ეპირუბიცინის გამოყენება შეიძლება კიბოსსაწინააღმდეგო სხვა საშუალებებთან ერთად, მაგრამ ამ პრეპა
სად შევიძინოთ?