ფეხით სიარული, როგორც გულის წამალი
თარიღი: 28 ივნისი, 2023
ჯანდაცვის ექსპერტების თქმით, ისეთი რეგულარული ფიზიკური აქტივობა, როგორიცაა ფეხით სიარული, მკვეთრად ამცირებს გულის დაავადებების, კიბოს, დიაბეტისა და სიმსუქნის განვითარების ალბათობას. ფეხით სიარული სასარგებლოა არა მარტო პრევენციისთვის, არამედ გულსისხლძარღვთა სისტემის უკვე არსებული პრობლემების დროსაც.
ბათუმის სამედიცინო ცენტრის კარდიოლოგი, მარიამ გველესიანი განმარტავს, რომ სეირნობა უშუალოდ გულის ჯანმრთელობაზე სხვადასხვა მექანიზმით ახდენს ზეგავლენას, მაგალითად: სიარულის დროს აქტიურდება სისხლის მიმოქცევა, იზრდება გულის კუმშვადობა, გულისცემის სიხშირე, რეგულირდება მეტაბოლიზმი, იკლებს სისხლში შაქრის შემცველობა.
„დღეში საშუალოდ 30 ან მეტი წუთი სიარული ამცირებს გულის დაავადების, ინსულტის რისკს 35%-ით და ტიპი 2 შაქრიანი დიაბეტის – 40%-ით“ – ავსტრალიის გულის ეროვნული ფონდი.
ექიმი განმარტავს, რომ რეგულარულად ფეხით სიარული გვეხმარება ქოლესტერინის დონის მოწესრიგებაში.
„ამერიკის გულის ასოციაციის რეკომენდაციების მიხედვით, კვირაში 5 დღე, დღეში 30 წუთი ფიზიკური აქტივობა ზრდის სისხლში მაღალი სიმკვრივის ქოლესტერინის (ე.წ კარგი ქოლესტერინი) და ამცირებს დაბალი სიმკვრივის ქოლესტერინის (ე.წ ცუდი ქოლესტერინი) დონეს, ეს კი მნიშვნელოვნად ამცირებს სისხლძარღვებში ათეროსკლეროზული ფოლაქების წარმოქმნის რისკს” – ამბობს მარიამ გველესიანი.
ასევე, „ფეხით სიარული აქვეითებს ქოლესტერინს ფერმენტების სტიმულირებით, რომლებსაც “ცუდი ქოლესტერინი” გადააქვთ სისხლიდან ღვიძლში. ეს ეხმარება საჭმლის მომნელებელ სისტემას “ცუდი ქოლესტერინის” მოშორებაში“ – MillenniumPhysicianGroup.
ამერიკის გულის ასოციაცია, კვლევების საფუძველზე, მოუწოდებს ექიმებს, პაციენტებს ოდნავ ან საშუალოდ მომატებული არტერიული წნევით ან/და ამდენითვე მომატებული ქოლესტერინის დონით, „გამოუწერონ“ ფიზიკური აქტივობა.
„პრაქტიკიდან არაერთი პაციენტი შეგვიძლია გავიხსენოთ, ვისთანაც მედიკამენტის გარეშე ნორმის ფარგლებში ჩამდგარა ქოლესტერინის მაჩვენებელი. უმეტესად ეს ეხებათ ახალგაზრდა პაციენტებს, მცირედ მომატებული ქოლესტერინის დონით. ცხადია, ფიზიკურ აქტივობასთან ერთად, მათ ეძლევათ რეკომენდაცია დაიცვან დიეტა“- ამბობს კარდიოლოგი მარიამ გველესიანი.
ჰარვარდის უნივერსიტეტის კვლევების მიხედვით, კვირაში 5 დღე რეგულარული სიარული, დღეში 1 საათის მანძილზე, მნიშვნელოვნად ამცირებს ინსულტისა და ინფარქტის რისკს.
ავსტრალიის ეროვნული გულის ფონდის რეკომენდაციით, 18-64 წლის ყველა ზრდასრული ადამიანი კვირაში 150 წუთი (კვირაში ხუთი დღე, 30 წუთი ) უნდა ასრულებდეს ზომიერ ფიზიკურ აქტივობას. “ზომიერად” ითვლება აქტივობა, თუ მის შესრულებას გარკვეული ძალისხმევა სჭირდება. თუ ფიზიკურად აქტიური არ ხართ, დასაწყისისთვის საკმარისია 10-წუთიანი სწრაფი სიარული
მარიამ გველესიანი „ბათუმელებთან“ საუბრისას ასევე ხაზს უსვამს, რომ სიარული გვმატებს ენერგიას, აუმჯობესებს მეტაბოლიზმს, ააქტიურებს ჰორმონ მელატონინის გამოყოფას, რომელიც არეგულირებს ძილს.
ფეხით სიარული, შესაბამისი რეკომენდაციების მიხედვით, გულის რეაბილიტაციის პროგრამის მნიშვნელოვანი ნაწილია. სიარული ასევე მნიშვნელოვანი აქტივობაა იმ ადამიანებისთვის, რომლებსაც დიაგნოსტირებული აქვთ გულის დაავადება ან გადატანილი აქვთ გულის შეტევა, თუმცა აუცილებელია მკურნალ ექიმთან კონსულტაცია, რათა ისწავლოთ, როგორ გაზარდოთ [ეტაპობრივად] უსაფრთხოდ თქვენი აქტივობის ინტენსივობა.
„ხშირად არის შემთხვევა, როდესაც პაციენტებს გადატანილი ინფარქტით, ჩატარებული კორონარული სტენტირებით ან კორონარული შუნტირებით ჰგონიათ, რომ ეკრძალებათ ყველანაირი ფიზიკური აქტივობა, მუდმივად უნდა იყვნენ სახლში და ჰქონდეთ წოლითი რეჟიმი.
სინამდვილეში პირიქით – აღნიშნული პროცედურების შემდეგ პაციენტებს ეძლევათ რეკომენდაცია მიჰყვნენ ცხოვრების ჯანსაღ წესს, იარონ ფეხით, იყვნენ ფიზიკურად აქტიურები, იკვებონ ჯანსაღად“ – ამბობს მარიამ გველესიანი.
ავსტრალიის ეროვნული გულის ფონდის რჩევები ფეხით სიარულისთვის:
- გამოიყენეთ სწორი ტექნიკა – იარეთ სტაბილური ტემპით, თავისუფლად ამოძრავეთ ხელები და დადექით რაც შეიძლება სწორად. ფეხი უნდა დააბიჯოთ ქუსლიდან თითებისკენ მოძრავი მოქმედებით.
- მოუსმინეთ თქვენს სხეულს – გზა, იმის მისახვედრად, თუ რამდენად სწრაფად დადიხართ, 10 ბალიანი შკალა, სადაც: 0 -არის მოსვენებული მდგომარეობა და 10 ძალიან ინტენსიური აქტივობა. იმისთვის, რომ მიიღოთ ჯანმრთელობის სარგებელი ზედმეტი ძალისხმევის გარეშე, თქვენი სიარული უნდა იყოს სადღაც სამ (ზომიერად) და ექვს (შედარებით მძიმე) ქულას შორის. შეისვენეთ მაშინვე, როგორც კი ამას საჭიროდ მიიჩნევთ.
- ფეხსაცმელი და წინდები – ატარეთ კომფორტული ბამბის წინდები და კომფორტული და მსუბუქი ფეხსაცმელი, კარგი საყრდენით.
წყარო: https://batumelebi.netgazeti.ge